Zespół jelita drażliwego (nazywany też zespołem jelita nadwrażliwego lub IBS – irritable bowel syndrom) to przewlekła choroba jelita cienkiego i grubego, objawiająca się bólem brzucha i zaburzeniami rytmu wypróżnień (biegunkami lub zaparciami, które mogą też pojawiać się naprzemiennie). Objawy te nie wynikają na skutek zakażenia, zatrucia, zapalenia ani innych nieprawidłowości, które można wykryć w badaniach diagnostycznych oceniających budowę i stan jelita.
Jak więc rozpoznać IBS?
Na ten moment niestety nie ma badań, które jednoznacznie stwierdza – tak, to IBS. Aby zdiagnozować zespół jelita drażliwego, trzeba to zrobić trochę naokoło. Należy wykonać badania pod kątem jelit i wykluczyć pozostałe choroby. Między innymi SIBO (elementem towarzyszącym może być IBS), WZJG, chorobę Leśniowskiego-Crohna, ubytki, alergie i nietolerancje i nowotwory.
Jakie są przyczyny IBS?
Jedną z głównych przyczyn występowania jelita drażliwego są zaburzenia flory jelitowej. Poniżej przedstawiamy listę czynników, które generują dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego:
- przewlekły stres,
- antybiotykoterapia wprowadzana w dużej częstotliwości lub przed dłuższy okres czasu,
- przewlekłe stosowanie leków NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne),
- nietolerancje pokarmowe,
- choroby współistniejące,
- stosowanie używek (alkohol, papierosy, narkotyki),
- nieregularne i ciężkostrawne posiłki,
- dieta uboga w błonnik.
Najpopularniejsze objawy IBS
- ból brzucha,
- uczucie ucisku w dolnej części brzucha, opisywane jako wzdęcia,
- uczucie dyskomfortu w okolicach brzucha,
- nieregularna defekacja w postaci biegunek lub zaparć. Obie formy mogą również występować naprzemiennie.
Co możemy zrobić, aby leczyć IBS?
Osoby z zespołem jelita drażliwego powinny szczególnie dbać o swoje nawyki żywieniowe oraz codzienne zwyczaje. Przedstawiamy kilka ogólnych wskazówek, o których należy pamiętać:
- Unikaj stresu: Oczywiście nie da się uniknąć wszystkich sytuacji generujących stres. Niemniej bardzo ważnym aspektem jest znalezienie chociaż 15-20 minut w ciągu dnia na relaks, tylko dla siebie. Może to być lawendowa kąpiel wieczorem, długi spacer w przerwie na lunch lub przyjemne spotkanie z przyjaciółmi w weekend.
- Zadbaj o swoją dietę: Po zdiagnozowaniu IBS przez gastrologa, zalecamy skonsultować się z dietetykiem klinicznym, który holistycznie podejdzie do naszego organizmu. W większości przypadków dietetyk powinien zalecić dietę specjalistyczną Low FODMAP, czyli protokół, który wyklucza węglowodany słabo wchłanialne i szybko fermentujące. Zaliczamy do nich: fruktozę, laktozę, poliole, fruktany i galaktany.
- Zadbaj o higieniczny tryb życia: aby efektywnie leczyć IBS, musisz ze swoich nawyków wykluczyć wszystkie używki, zadbać nie tylko o specjalistyczną dietę, ale również o regularną, lekką aktywność fizyczną. Przy IBS zalecane są aktywności, które nie obciążą nadmierne organizmu, takie jak: joga, marsz, jogging czy pilates.
