Nietolerancje pokarmowe bardzo często występują u osób zmagających się chorobami jelit i charakteryzują się działaniem z opóźnieniem, w związku z tym ich wykrycie jest często utrudnione. Problem nietolerancji pokarmowych bardzo często idzie w parze ze stanami zapalnymi oraz reakcjami krzyżowymi.
W przypadku pojawieniu się objawów niepożądanych po spożyciu pokarmu, możemy mieć do czynienia z: alergią, nietolerancją lub nadwrażliwością niealergiczną.
Nietolerancja a alergia pokarmowa
O nietolerancji pokarmowej mówimy w przypadku braku konkretnego enzymu w przewodzie pokarmowym, który jest odpowiedzialny za dalszy metabolizm/reakcje danego składnika. Inaczej jest w przypadku alergii, kiedy zaangażowany jest układ immunologiczny.
W przypadku nietolerancji pokarmowych ogromne znaczenie ma prawidłowa ilość i jakość snu, nawodnienie organizmu, regeneracja, dbanie o stan jelit, często probiotykoterapia oraz unikanie czynników stresogennych.
Do najczęstszych przyczyn nietolerancji pokarmowych należą:
1. Stres
2. Dysbioza jelitowa
3. Stany zapalne w organizmie
4. Zakażenia
Diagnostyka nietolerancji pokarmowych
Badania w kierunku występowania nietolerancji pokarmowych są ważnym etapem służącym poprawie stanu zdrowia i samopoczucia. W przypadku ich stwierdzenia, z diety należy wyeliminować pod okiem lekarza i dietetyka wszystkie produkty zawierające składnik, którego nasz organizm nie toleruje.
Jednocześnie należy pamiętać, aby wykonywać badania, które są uznawane za miarodajne, ponieważ nieuzasadnione eliminacje zwiększają ryzyko niedoborów pokarmowych, a ilość ograniczeń może wpłynąć negatywnie na nasze zdrowie.
Wraz z rosnącym zainteresowaniem, wzrosła również ilość usług oferujących rozmaite testy w kierunku diagnostyki nietolerancji pokarmowych.
Do miarodajnych testów na nietolerancje pokarmowe zaliczamy:
1. Testy oddechowe
2. Specyficzne badania z krwi mierzące m.in. aktywność specyficznych enzymów
3. Test prowokacji i eliminacji składników pokarmowych.
Nietolerancja laktozy – objawy
Najczęstsze objawy, które świadczą, że organizm nieprawidłowo reaguje na laktozę:
1. Biegunka
2. Wzdęcia
3. Bóle brzucha
4. Nadmierne gazy
Jeżeli objawy te występują po spożyciu produktów zawierających laktozę, a po ich odstawieniu objawy ustępują, świadczyć to może o prawdopodobieństwu nietolerancji laktozy.
Celem weryfikacji czy występuje nietolerancja na laktozę należy wykonać wodorowy test oddechowy z laktozą.
Nietolerancja glutenu – objawy
Najczęstsze objawy, które świadczą, że organizm nieprawidłowo reaguje na gluten:
1. Przewlekłe zmęczenie
2. Wahania nastroju
3. Migreny
4. Problemy z pamięcią
5. Problemy ze skupieniem
6. Wzdęcia, biegunki, zaparcia, skurcze i bóle brzucha
7. Bóle w stawach
8 Bóle w mięśniach
Celem zweryfikowania negatywnej reakcji organizmu na spożycie glutenu należy wykonać badania w kierunku alergii/nietolerancji na gluten oraz tzw. prowokację.
Prowokacja polega na eliminacji wszystkich źródeł glutenu na minimum 3 tygodnie.
Kolejnym krokiem jest wprowadzenie małych ilości produktów zawierających gluten i obserwacja samopoczucia i objawów.
W przypadku powrotu dolegliwości po włączeniu glutenu, najczęściej oznacza to niekorzystny jego wpływ na organizm.
Kolejnym krokiem powinna być weryfikacja i zbadanie czy nie występuje celiakia lub alergia na gluten.
Dużym błędem jest wyeliminowanie z diety glutenu na własną rękę przed wykonaniem dokładnych badań diagnostycznych. Takie zachowanie może zamazać faktyczny stan choroby.
Należy pamiętać, aby pełną diagnostykę wykonywać pod okiem lekarza i dietetyka klinicznego.