Wpływ krótszego dnia na organizm i samopoczucie jest dla wielu z nas bardzo mocno odczuwalny. Późniejsze wschody słońca utrudniają wstawanie, wcześniejsze zachody – obniżają naszą produktywność. Krótszy dzień może wpływać na gorsze samopoczucie, które znika wraz z wydłużaniem się dnia – pamiętaj, aby uważnie obserwować swój organizm, jeśli gorsze samopoczucie utrzymuje się przez znacznie dłuższy czas, warto wykonać badania diagnostyczne w tym kierunku. Przeczytaj artykuł i poznaj czynniki, na które wpływa krótszy dzień.
Co znajdziesz w artykule?
- Krótszy dzień a organizm: jak słońce wpływa na Twoje ciało?
- Jak krótszy dzień wpływa na organizm?
- Słońce naturalnym „lekiem” na Twoje dolegliwości
Krótszy dzień a organizm: jak słońce wpływa na Twoje ciało?
Krótszy czas trwania dnia wiąże się z ograniczeniem dostępności światła dziennego. To, jak bardzo zmienia się to w ciągu roku, zależy od szerokości geograficznej, w jakiej mieszkamy, oraz ogólnych warunków atmosferycznych. Pamiętaj, że światło dzienne jest biologicznie niezbędne do zrównoważonego i zdrowego życia, dlatego nie ma nic dziwnego w tym, że czujesz się gorzej, gdy tego zasobu jest zdecydowanie mniej.
Znaczenie potwierdzone badaniami
W ostatnich latach dzięki licznym badaniom dowiedzieliśmy się bardzo wiele o synchronizacji zegara biologicznego z zewnętrznym cyklem dzień-noc oraz o wpływie różnych długości fal światła, jego intensywności i możliwej ekspozycji na słońce, na fizjologię i zachowanie człowieka. Synteza witaminy D to tylko wierzchołek tej góry lodowej, jaką jest zależność naszego organizmu od dostępności naturalnego światła słonecznego.
Jak krótszy dzień wpływa na organizm?
Mniejszy całkowity poziom aktywności fizycznej
Jesienią i zimą rzadziej się ruszamy – mniej czasu spędzamy na zewnątrz, przez co ograniczona jest także spontaniczna aktywność (np. przejście się pieszo do pracy, sklepu, wieczorny spacer dla przyjemności) oraz treningowa, czyli finalnie zmniejszone wydatki energetyczne w ciągu doby.
Problemy ze wzrokiem
Mniejsza ekspozycja na światło naturalne może być przyczyną krótkowzroczności, z kolei większe narażenie na sztuczne oświetlenie (często niemal cały dzień), które z kolei negatywnie wpływa na wzrok: męczy oczy, powoduje ich nadmierne wysuszenie, a często także połączone z pogorszonym widzeniem bóle głowy. W połączeniu z pracą przy komputerze jesień i zima są naprawdę trudnym okresem dla oczu.
Problemy ze snem
Większa ekspozycja na sztuczne oświetlenie negatywnie wpływa na jakość snu, powoduje bowiem wzrost poziomu kortyzolu w organizmie przy jednoczesnym spadku melatoniny. Może to nie tylko pogorszyć jakość, lecz także utrudnić w ogóle zasypianie i budzenie się.
Pogorszenie nastroju
Zmniejszona ilość słońca ma silny bezpośredni wpływ na nastrój, funkcje poznawcze, czujność, wydajność, skupienie. Jest także okresem zwiększonej zachorowalności na depresję (tzw. depresję sezonową) wśród osób szczególnie wrażliwych na brak światła słonecznego i trudne warunki pogodowe.
Zaburzenia w obrębie zegara biologicznego
Krótki dzień w połączeniu z jesienną zmianą czasu to przepis na rozregulowanie zegara biologicznego. Dlatego tak często wpływ krótszego dnia na organizm objawia się w zaburzonym rytmie dobowym, przesuniętym czasem odpoczynku, zasypiania i budzenia się, a w efekcie trudnościami z funkcjonowaniem w pracy czy na uczelni.
Zmiany w diecie
Za oknem krótszy dzień, a organizm domaga się coraz więcej przekąsek? Przyczyną może być brak ekspozycji na słońce. Dodatkowo wczesny zmrok wpływa na nasz apetyt, a przy tym na pory spożywania posiłków oraz ich wielkość, przez co jesienią i zimą częściej sięgamy po przekąski wysokotłuszczowe.
Wpływ na układ hormonalny
Ograniczona ekspozycja na słońce i krótszy dzień wpływają na wydzielanie wielu hormonów w organizmie, co z kolei wpływa na fizjologię naszego organizmu.
Problemy z syntezą witaminy D3
To jeden z najbardziej powszechnie kojarzonych problemów związanych ze skracającym się dniem. Przez to, że krótki dzień łączy się z chłodnymi porami roku, skuteczna skórna synteza witaminy D3 jest jeszcze bardziej utrudniona – nawet jeśli idziemy na nogach do pracy, często jest jeszcze ciemno, podobnie gdy chcemy wybrać się na spacer po południu. Poza tym nosimy kurtki, szaliki i czapki, maksymalnie ograniczając ekspozycję na słońce.
Słońce naturalnym „lekiem” na Twoje dolegliwości
Wspominaliśmy, że wpływ krótszego dnia na organizm jest coraz lepiej zbadany. Równolegle coraz częściej światło, zwłaszcza to naturalne, uznaje się za skuteczne remedium w leczeniu wielu zaburzeń klinicznych. Terapia światłem jest stosowana w przypadku zimowych i innych depresji.
Wiesz już, jak krótszy dzień wpływa na organizm. Jeśli martwisz się o swoją kondycję jesienią i zimą, pamiętaj, że kilkugodzinna ekspozycja na światło dzienne każdego dnia wydaje się być prostą metodą profilaktyczną wielu zaburzeń i chorób – jeśli nie możesz sobie na nią pozwolić w ciągu tygodnia, spędzaj maksymalnie dużo czasu na zewnątrz w weekendy, z dala od ekranów i sztucznego światła. Poza tym wzmacniaj organizm regularną aktywnością fizyczną i odpowiednią dietą. Krótkie dni nie muszą być Ci straszne!
