Chyba najbardziej rozpowszechnionym i popularnym produktem w diecie wielu osób jest chleb. Pszenny, razowy, żytni, orkiszowy, wieloziarnisty… Istnieje wiele rodzajów pieczywa, które różnią się między sobą nie tylko wyglądem i smakiem, ale również wartościami odżywczymi. Jaki chleb jest najzdrowszy? Dowiesz się tego, czytając nasz artykuł.
Rodzaje chleba i sposób jego produkcji
Chleb, który często jest obecny w naszych posiłkach, powstaje w procesie wypieku ciasta z mąki oraz wody, które zostało poddane fermentacji. Do produkcji chleba używane są różne typy mąk. Obecnie najpopularniejszą z nich jest mąka pszenna. To właśnie użyty do wypieku rodzaj mąki oraz zastosowany rodzaj fermentacji w głównej mierze decydują o tym, jakie właściwości smakowe oraz zdrowotne będzie miał gotowy chleb.
Najczęściej stosowane fermentacje przy produkcji pieczywa to:
- fermentacja bakteryjna – następuje poprzez użycie zakwasu i jest zasługą zawartych w nim bakterii kwasu mlekowego
- fermentacja alkoholowa – powodują ją droższe, a przede wszystkim gatunek Saccharomyces cerevisiae.
Użycie drożdży przy wypieku chleba zdecydowanie przyspiesza proces jego produkcji. Z tego właśnie względu, drożdże są najczęściej stosowane w piekarnictwie. Wpływają one również na cenę gotowego produktu – pieczywo wyprodukowane z użyciem droższy zwykle jest tańsze, niż pieczywo na zakwasie. W tym przypadku dobrze sprawdza się powiedzenie „czas to pieniądz”.
Jaki chleb jest najzdrowszy?
Chociaż wybór pieczywa wyda się banalną kwestią, w rzeczywistości dobrze jest dokładnie zorientować się, jakie właściwości mają poszczególne rodzaje pieczywa.
Drożdże są bogate w wartościowe dla zdrowia składniki odżywcze, w tym przede wszystkim witaminy z grupy B, biotynę oraz beta-glukany. Biotyna ma istotny wpływ na dobrą kondycję oraz wygląd włosów i skóry. Witaminy z grupy B korzystnie wpływają na pracę układu nerwowego oraz procesy metaboliczne. Beta-glukany natomiast obniżają poziom cholesterolu, indeks glikemiczny posiłku, a dodatkowo wspomagają funkcje przewodu pokarmowego. Ponadto chleb na drożdżach jest łatwiejszy do strawienia w stosunku do pieczywa na zakwasie. A jakimi zaletami może pochwalić się to drugie?
Chleb na zakwasie wymaga dłuższego procesu produkcji. Jednocześnie zachowuje on dłużej świeżość. Dodatkowo charakteryzuje się licznymi walorami zdrowotnymi. Zawarty w nim zakwas sprawia, że chleb ma niższy indeks glikemiczny od pieczywa na drożdżach. Obecność bakterii kwasu mlekowego ma korzystny wpływ na mikroflorę jelitową oraz na układ odpornościowy. Bakterie te w połączeniu z kwasem mlekowym znajdującym się w pieczywie na zakwasie hamują rozwój patogennych, czyli chorobotwórczych mikroorganizmów, a dodatkowo wspomagają procesy trawienne.
Chleb na zakwasie stanowi również źródło witamin z grupy B oraz składników mineralnych. Dotyczy to zwłaszcza pieczywa wyprodukowanego na bazie innej mąki niż pszenna. Może to być np. mąka żytnia. Biorąc pod uwagę liczne właściwości chleba na zakwasie, śmiało można stwierdzić, że ma on bardzo korzystny wpływ na nasz układ pokarmowy. Za jedyne przeciwskazanie do jego spożywania można uznać fakt, że w porównaniu do chleba na drożdżach, jest bardziej ciężkostrawny.
Czy warto spożywać chleb i jaki wybrać?
Oczywiście, odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna i zależy od wielu czynników. Duże znaczenie ma także wybór właściwego pieczywa, które odpowiada indywidualnym potrzebom danego organizmu.
Chleb stanowi bogate źródło węglowodanów, dlatego nie warto z niego rezygnować. Wiele osób decyduje się ograniczyć ilość pieczywa w swojej diecie właśnie ze względu na wysoką zawartość węglowodanów oraz ich rzekomy niekorzystny wpływ na odchudzanie. Zastanówmy się zatem, czy węglowodany tuczą? To oczywiste, że nadmierne spożywanie węglowodanów prostych takich jak słone przekąski, słodkie wypieki, ale również biały chleb, nie sprzyja odchudzaniu. Spożywane w odpowiednich ilościach i starannie wybierane, węglowodany nie prowadzą do wzrostu wagi. Co więcej wiele z nich, np. pieczywo pełnoziarniste, zapewnia długotrwałe uczucie sytości, tym samym zapobiegając podjadaniu między posiłkami. A zatem, jeśli nie istnieją ku temu przeciwskazania zdrowotne, warto włączyć chleb do swojej codziennej diety bez obaw o nagły wzrost wagi z tego powodu!
Jakie pieczywo na diecie stanowi najlepszy wybór? Przyjrzyjmy się najpopularniejszym rodzajom chleba oraz ich właściwościom.
Jaki chleb jest najzdrowszy i najmniej kaloryczny? Na to pytanie również trudno dać jedną odpowiedź, ponieważ dużo zależy od indywidualnych potrzeb organizmu. Pieczywo, które dla jednej osoby będzie zdrowe i dostarczy wiele cennych wartości odżywczych, dla kogoś innego może okazać się zbyt ciężkostrawne i spowodować problemy trawienne.
Chleb pszenny zawiera niewielką ilość błonnika pokarmowego, jest zalecany dla osób, które są na diecie lekkostrawnej. Jego kolejną zaletą jest niska kaloryczność. Powinny natomiast uważać na niego osoby zmagające się z cukrzycą lub insulinoopornością, ponieważ ma stosunkowo wysoki indeks glikemiczny.
W przypadku, gdy nie jest konieczne stosowanie diety lekkostrawnej, lepszym wyborem niż chleb pszenny jest pieczywo wyprodukowane z innej, bogatszej w wartości odżywcze mąki. Bardzo popularne są również wypieki z mąki mieszanej, np. pszenno-żytniej.
Pieczywo pełnoziarniste charakteryzuje się wysoką zawartością błonnika, który ma szerokie walory zdrowotne. Korzystnie wpływa na układ pokarmowy, wspomaga odchudzanie, a także obniża poziom cholesterolu. Co więcej, chleb pełnoziarnisty ma więcej witamin oraz składników mineralnych w porównaniu do chleba pszennego.
Właściwie dobrany do potrzeb organizmu, chleb stanowi niezwykle cenny składnik diety, który warto wprowadzić do swojego codziennego jadłospisu. Ograniczenie jego spożycia jest wskazane wyłącznie w określonych przypadkach – jest to np. dieta keto oraz inne diety z ograniczoną ilością węglowodanów.
