Eliminacja konkretnych produktów lub całych grup produktów to nieodłączna część większości diet specjalistycznych. W przypadku diet specjalistycznych należy stosować się do wytycznych diety w stu procentach, ponieważ korzystanie z niedozwolonych w diecie produktów może prowadzić do negatywnej reakcji organizmu na dane składniki pożywienia. Należy również uważać, aby nie doprowadzić do niedoboru konkretnych witamin i składników mineralnych w efekcie długotrwałego wykluczania konkretnych produktów. Dieta nie powinna stać się w takim przypadku jednostajna i monotonna. Jeżeli zastanawiasz się, czego nie jeść mając Hashimoto oraz jak bezpiecznie wyeliminować te składniki – ten tekst jest dla Ciebie!
Czego nie powinno się jeść mając Hashimoto?
Główne zasady przy diecie Hashimoto nie są skomplikowane. Należy dbać o to, aby dieta była bogata w białko, zdrowe tłuszcze i węglowodany, zawierała przy tym sporo błonnika oraz jak najbardziej ograniczała substancje wolotwórcze (goitrogenne), które często zaburzają także wchłanianie niektórych substancji odżywczych.
Duża część poniższej listy dotyczy zdrowego odżywiania jako takiego, jednak ograniczenie wymienionych tu produktów ma sprzyjać ograniczeniu stanów zapalnych występujących w organizmie i niewzmacnianiu ich poprzez nieprawidłowe żywienie. Zatem czego nie jeść przy Hashimoto lub ograniczyć do niezbędnego minimum?
Sól
Największym źródłem soli w przeciętnej diecie są przekąski – wszelkiego rodzaju chipsy, słone paluszki, krakersy czy słone orzeszki. Nawet jeśli jesz je rzadko czy w niewielkich ilościach, musisz mieć świadomość, że znacznie podnosi to dzienny bilans spożywanej soli. Zwróć uwagę na to, w jak wielu produktach jeszcze znajduje się ten składnik: w gotowanych w ciągu dnia daniach, zarówno tych przygotowywanych w domu, jak i w restauracji czy w odgrzewanych daniach gotowych. Oczywiście najlepszą opcją jest przygotowanie posiłków samodzielnie, ponieważ wtedy masz nad nimi pełną kontrolę i możesz nawet całkowicie wyeliminować sól, zastępując ją innymi przyprawami, np. szczególnie polecanym jako zamiennik estragonem.
Nadwyżka kaloryczna
Przy Hashimoto szczególnie ważne jest, aby nie spożywać nadmiernej liczby kalorii w ciągu dnia. Nawet prawidłowa dieta, ale dostarczająca nadmiar energii, przy Hashimoto może wywoływać pogorszenie stanów zapalnych w organizmie, co z kolei prowadzi do obniżenia odporności i powstawania wielu uciążliwych chorób. Nie musisz ważyć wszystkich spożywanych produktów, ale ważna jest świadomość, ile kalorii ma na przykład garść orzechów, Twój typowy obiad czy kromka chleba, by odpowiednio zaplanować jedzenie w ciągu dnia.
Produkty o wysokim stopniu przetworzenia
Poza wysoką zawartością soli, produkty spożywcze poddane intensywnej obróbce zawierają takie składniki jak biała, oczyszczona mąka pszenna, tłuszcze nasycone oraz cukier, które – szczególnie w połączeniu – mocno zaburzają bilans wartości odżywczych oraz nawet przy małej objętości zwiększają dzienną podaż kalorii. Dodatkowo wszelkie ulepszacze mogą negatywnie wpływać na organizm przy Hashimoto i pogarszać stany zapalne. Uwagi te dotyczą zarówno dań typu fast food, ciast i ciasteczek (szczególnie kupnych), jak i dań gotowych.
Duże ilości cukru
Słodycze, słodzone napoje, owocowe przetwory o wysokiej zawartości cukru (nawet sorbety czy dżemy), powinny zostać ograniczone do absolutnego minimum. Nawet naturalny cukier pochodzący z owoców w dużych ilościach może być szkodliwy, i choć nie chodzi o zupełne odstawienie owoców, w diecie dla Hashimoto niezmiernie ważny jest umiar.
Alkohol
Zarówno ten wysokoprocentowy, jak i niepozorne wino czy piwo, mogą być szkodliwe dla osób z chorobą Hashimoto (nie liczy się bowiem zawartość procentowa, a ilość spożytego alkoholu). Alkohol sprzyja rozwojowi stanu zapalnego w organizmie, co przekłada się na wzmożone objawy choroby. Zwiększa też liczbę spożytych kalorii. Najzdrowiej jest całkowicie wyeliminować alkohol.
Tłuszcz zwierzęcy
Niewskazane jest spożywanie mięs bardzo bogatych w tłuszcz – wszelkie karkówki, golonki czy żeberka lepiej zastąpić chudszym mięsem. Pamiętaj, że również mięso w formie parówek, pasztetów czy wędlin, choć wydaje się nieszkodliwe, może być źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych, które niekorzystnie wpływają na organizm.
Niektóre tłuszcze roślinne
Najbardziej sprzyjające powstawaniu stanów zapalnych w organizmie są margaryny twarde i utlenione oleje roślinne. Nie tylko te, z których korzystasz w kuchni, ale i te, które spożywasz jako składnik produktów. Warto sprawdzać skład wszystkiego, co kupujesz, nawet jeśli z pozoru wydaje się, że nie powinno zawierać np. margaryny.
Związki goitrogenne
Związki goitrogenne, inaczej zwane wolotwórcze, występują w takich produktach jak:
- kapusta,
- soja,
- brukselka,
- kalafior,
- brokuły,
- orzechy arachidowe.
Związki te są niebezpieczne, mogą doprowadzić do powstawania i rozwoju woli w obrębie tarczycy. Pamiętaj jednak, że nie chodzi o całkowitą eliminację powyższych produktów – wymienione warzywa i orzechy zawierają wiele witamin i potrzebnych składników odżywczych – a o częściowe ich ograniczenie i właściwe przygotowywanie. Obróbka termiczna eliminuje znaczną część goitrogenów, dlatego gotowane brokuły czy kapusta będą zdecydowanie bezpieczniejsze dla osób z Hashimoto.
Co z innymi ograniczeniami dietetycznymi?
Mleko i nabiał przy nietolerancji laktozy
Jeżeli wraz z chorobą Hashimoto występuje nietolerancja laktozy, naturalnie trzeba zrezygnować z mleka krowiego i pochodzącego z niego nabiału, czyli jogurtów, sera, twarogu itp. Można je zastąpić mlekiem roślinnym, ale uwaga na napoje sojowe ze względu na wymienione goitrogeny, oraz inną zawartość białka i wapnia w roślinnych alternatywach.
Gluten przy celiakii
Zdiagnozowana celiakia powoduje konieczność eliminacji glutenu z diety (co za tym idzie – wielu zbóż, takich jak pszenica, żyto, jęczmień). Produkty pełnoziarniste można zastąpić bezglutenowymi opcjami.
Nigdy nie ograniczaj powyższych produktów bez zdiagnozowanego problemu, ponieważ może to skutkować niepotrzebnymi niedoborami!
Stosowanie leków przy Hashimoto a dieta
Jak przy wielu lekach, leki stosowane przy chorobie Hashimoto podlegają pewnym restrykcjom żywieniowym. Farmaceutyki zawierające lewotyroksynę nie powinny być łączone z takimi składnikami jak:
- produkty zawierające wysoką ilość błonnika,
- w tym suplementy zawierające błonnik,
- produkty zawierające dużo wapnia, w tym mleko i nabiał,
- kawa,
- grejpfrut,
- papaja (oba owoce zarówno w formie soku, jak i razem z miąższem).
Możesz spożywać te produkty w ciągu dnia, ale z kilkugodzinnym odstępem od zażywania leków, aby substancje w nich zawarte mogły bezpiecznie i skutecznie się wchłonąć. Jeśli więc bierzesz leki rano, przy śniadaniu, zjedzenie czy wypicie powyższych produktów późnym popołudniem i wieczorem nie powinno zaszkodzić.
Rozsądna eliminacja
Pamiętaj, że tak poważne decyzje związane z dietą Hashimoto, nawet jeśli wskazane, powinny być podejmowane pod okiem lekarza lub dietetyka klinicznego na podstawie indywidualnego stanu pacjenta. Samodzielne usunięcie wymienionych składników z diety może prowadzić do niedoborów, w tym głównie wapnia czy witamin z grupy B. Praca z doświadczonym specjalistą pomoże Ci zbilansować dietę tak, aby dostarczała wszystkich składników odżywczych, a jeśli okaże się to niemożliwe – dobierze odpowiednie suplementy.
