Dieta Paleo czym jest? Zasady, zalety i wady

Dieta Paleo jest sposobem żywienia, który bazuje na naturalnych produktach i nieprzetworzonej żywności, a przy tym zakłada ograniczenie się do produktów prawdopodobnie występujących w menu człowieka paleolitycznego. Zastanawiasz się czy stosują tę dietę pomożesz czy zaszkodzić swojemu zdrowiu? Sprawdź, jak wygląda jadłospis w diecie paleo i jakie mogą być jej efekty.

Dieta Paleo (inaczej nazywana dietą paleolityczną), jak można się domyślić, zakłada powrót do diety, która korzeniami tkwi w prehistorii. Została opracowana przez doktora Lorena Cordaina i opiera się na prawdopodobnej diecie naszych przodków z okresu paleolitu, czyli pierwszego okresu epoki kamienia i najdłuższego etapu w dziejach rozwoju społeczności ludzkiej, rozpoczynającego się z chwilą pojawienia się form przedludzkich zdolnych do wytwarzania prymitywnych narzędzi – paleolit obejmuje okres od ok. 2 mln lat do ok. 11000 p.n.e. Jest to jedna z najpopularniejszych diet, której celem jest głównie wspomaganie profilaktyki chorób cywilizacyjnych, na jakie nasi praprzodkowie nie zapadali. Nie jest to dieta typowo odchudzająca, gdyż nie określa dokładnie ilości spożywanych pokarmów, a jedynie ich rodzaj, ale wzbudza również zainteresowanie osób pragnących zrzucić zbędne kilogramy. Natomiast na pewno nie jest to propozycja dla wegetarian czy wegan, ani osób ograniczających mięso.

Co powinniśmy jeść na diecie Paleo?

Ogólne zasady racjonalnego odżywiania mówią, że 50-70% dziennej dawki energii powinny stanowić węglowodany, 10-15% białko i 20-35% tłuszcze. W diecie Paleo te proporcje są zdecydowanie inne. Jest to dieta niskowęglowodanowa – zwykle u osób stosujących tę dietę węglowodany stanowią zaledwie około 20% dziennej dawki energii i pochodzą głownie z warzyw (w tej diecie nie ma żadnych produktów zbożowych), tłuszcze stanowią 45%, a białko 35%.

Jeśli chcemy zbliżyć się do sposobu w jaki odżywiali się nasi przodkowie, w menu powinny pojawić się następujące produkty:

  • jaja;
  • orzechy i nasiona;
  • mięso – drobiowe (kurczak, indyk, kaczka, gęś), a także królik, zając, baranina, konina i dziczyzna;
  • ryby – śledź, łosoś, sola, flądra, tuńczyk, sardynka, pstrąg, dorsz, halibut;
  • owoce morza;
  • owoce – jabłka, śliwki, cytryny, limonki, pomarańcze, banany, gruszki, brzoskwinie, ananasy, grejpfruty, owoce leśne;
  • warzywa – marchew, pietruszka, seler, kalafior, brokuły, buraki, bakłażan, jarmuż, szpinak, koper włoski, sałata (różne gatunki);
  • oleje nierafinowane.

Zalety

Mimo różnych opinii na temat diety Paleo, ma ona niewątpliwie wiele zalet. Efekty diety paleo to m.in.:

  • wyeliminowanie wysokoprzetworzonej żywności oraz produktów bogatych w cukry i tłuszcze rafinowane,
  • zmniejszenie spożywania soli,
  • unikanie tzw. pustych kalorii,
  • lepsze trawienie ze względu na ograniczenie produktów ciężkostrawnych,
  • niski indeks glikemiczny potraw,
  • łatwiejsze regulowanie gospodarki lipidowej i insulinowej,
  • zapobieganie chorobom cywilizacyjnym.

Wady

Przejdźmy teraz do negatywnej strony diety Paleo. Powrót do natury, a w zasadzie ograniczenie się do produktów dostępnych dla ludzi w czasach prehistorycznych, wbrew pozorom może przynieść więcej szkód niż pożytku. Przede wszystkim jest to dieta bardzo rygorystyczna. Ten sposób odżywiania odrzuca spożywanie produktów zbożowych, również tych pełnoziarnistych, które są źródłem cennych dla organizmu elementów. Poza tym wyklucza produkty mleczne, które dostarczają wapnia budującego kości. Ponadto zabrania spożywania nasion roślin strączkowych, które nie tylko zawierają białko, ale też stanowią bogate źródło węglowodanów, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i błonnika oraz mają mnóstwo minerałów. Rezygnacja z tych produktów może przyczynić się do niedoborów, które stanowią zawsze zagrożenie dla organizmu i zwiększają ryzyko powstania różnych chorób. Należy też zwrócić uwagę, że również nadmiar niektórych produktów w diecie może nieść za sobą negatywne konsekwencje dla zdrowia.

Stosując przez długi czas dietę Paleo, możemy narazić się na takie przypadłości, jak:

  • hipercholesterolemia (zwiększenie stężenia cholesterolu w osoczu),
  • choroby nerek,
  • choroby wątroby,
  • choroby nowotworowe jelita grubego,
  • choroby prostaty,
  • osteoporoza i złamania kości,
  • niedobory niektórych minerałów (szczególnie wapnia, magnezu i żelaza),
  • niedobór witamin (zwłaszcza witaminy B i D),
  • niedobór błonnika pokarmowego.