Coraz więcej osób chcąc zadbać o swoje zdrowie, decyduje się na przejście na specjalistyczne diety. Są one dobre i wykazują skuteczne działanie pod warunkiem, że są dopasowane do potrzeb danej osoby i jej organizmu. Samodzielnie wyeliminowanie pewnych produktów spożywczych może nie tylko nie wspomóc organizmu, ale też przyczynić się do jego osłabienia. Wśród produktów, które powinny się znaleźć w diecie, znajdują się gluten, laktoza i ziemniaki – dlaczego? Wyjaśniamy.
Co znajdziesz w artykule?
Nielubiane produkty, czyli słów kilka o glutenie
Gluten to białko występujące w zbożach, przede wszystkim w pszenicy. Znajduje się więc głównie w pieczywie, makaronach, ale też kaszach czy innych produktach spożywczych. Dodanie go w odpowiedniej ilości pozwala uzyskać właściwą konsystencję i smak. Większość osób dobrze go toleruje, aczkolwiek są osoby, u których może wywoływać niepożądane reakcje organizmu. Tylko te osoby powinny stosować dietę bezglutenową lub dietę ograniczającą gluten.
Wśród osób, u których spożywanie glutenu nie jest zalecane, znajdują się chorzy na celiakię, alergię na gluten i nieceliakalną nietolerancja glutenu. Wskazane osoby powinny swoją dietę skonsultować ze specjalistą, który na podstawie przeprowadzonych badań i wywiadu ustala, czy powinny czasowo, czy też na stałe zrezygnować z glutenu.
Liczba osób chorujących na celiakię nie jest duża – obejmuje około 1% Europejczyków. Zauważyć można, że częściej spotyka ona kobiety niż mężczyzn. Jeśli chodzi o uczulenia, to jest to jeden z ośmiu najbardziej uczulających alergenów pokarmowych, aczkolwiek trudno oszacować liczbę osób, która boryka się z tym problemem.
Część osób decyduje się na przejście na dietę bezglutenową, gdyż uważa, że jest to jeden ze skuteczniejszych sposobów na pozbycie się nadmiaru kilogramów. Otóż warto wyjaśnić, że przyczyną nadwagi i otyłości nie jest gluten, a nadmiar kilokalorii. Z tego też względu, nie powinna być ona traktowana jako dieta odchudzająca. Owszem – osoby, które rozpoczną odżywianie się zgodnie z jej zasadami, mogą odnotować spadek wagi ciała, aczkolwiek najczęściej jest on spowodowany starannie dobranymi produktami i właściwie zbilansowanymi składnikami. Gluten to produkt o złej sławie.
Główną przyczyną otyłości nie jest gluten, a nadmiar kilokalorii w diecie. Dieta bezglutenowa nie jest dietą odchudzającą, a dietą leczącą chorobę celiakii.Osoby, które przeszły na dietę bezglutenową mogą odnotować spadek wagi. Wiąże się to najcześciej z tym, że staranniej dobierają produkty i roztropniej przyrządzają posiłki natomiast dieta bezglutenowa nie powinna być stosowana dla wszystkich jako dieta redukcyjna, ponieważ możemy w ten sposób doprowadzić organizm do problemów z trawieniem w przyszłości glutenu.
Tak samo, jak od braku glutenu nie można schudnąć, tak też nie można przytyć. Gluten nie powoduje przyrostu masy ciała, pod warunkiem, że ilość pieczywa i innych produktów, w których się znajduje, jest spożywana w odpowiedniej ilości. Co więcej, pszenica zawiera magnez, fosfor, witaminy z grupy B i witaminę E, które wykazują pozytywne działanie zdrowotne na organizm.
Laktoza – co z tą nietolerancją?
Laktoza to cukier naturalnie znajdujący się w mleku i innych produktach mlecznych. Aby mogła być wchłonięta w przewodzie pokarmowym, musi zostać rozłożona na mniejsze części – cząsteczkę glukozy i galaktozy. Do tego procesu potrzeby jest z kolei enzym zwany laktazą. Osoby, których organizm ma problem z wytwarzaniem wystarczającej ilości laktazy po spożyciu laktozy, mogą występować problemy jelitowe. W takiej sytuacji chory boryka się najczęściej z problemem nietolerancji laktozy.
Laktoza znajduje się w mleku, jogurtach, kefirze, maślance, serach, lodach, śmietanie i wszystkich produktach, których składnikiem są artykuły mleczne. Można ją więc spotkać nawet w chlebie czy słodyczach. Co ważne, w każdym ze wspomnianych zawartość laktozy może być różna – naturalnie więcej jest jej w mleku, a znacznie mniej w produktach fermentowanych.
Warto jednak pamiętać, że spożywając nabiał bogaty w laktozę, do organizmu dostarczany jest nie tylko ten cukier, ale też wapń, witamina D, A, B1, B2 oraz wiele cennych składników mineralnych i kultur bakterii. Z tego też względu, osoby, które nie zauważyły problemów pojawiających się po spożyciu produktów mlecznych, nie powinny całkowicie z nich rezygnować.
Dieta eliminująca produkty zawierające laktozę jest zalecana osobom, które zauważają złe samopoczucie po produktach mlecznych. Eliminacja powinna odbywać się stopniowo – najlepiej pod okiem doświadczonego specjalisty. W pierwszym etapie warto ograniczyć ilość spożywanych produktów – być może okaże się, że problemem jest jedynie zbyt duża porcja nabiału. Warto pamiętać o tym, że wraz z wiekiem zmniejsza się tolerancja na laktozę, stąd też osoby starsze powinny spożywać ją w mniejszych ilościach. Całkowite wykluczenie laktozy, bez wskazań lekarza czy dietetyka, może wyrządzić ogromne szkody dla organizmu. Głównym problemem może być zatracenie zdolności trawienia laktozy w przyszłości i pojawienie się niedoborów pokarmowych.
Ziemniaki – produkty o złej sławie
Ziemniaki, tuż obok pszenicy, ryżu i kukurydzy są zaliczane do podstawowej żywności. Zawierają dużą ilość skrobi, stąd też są uznawane za podstawowe źródło węglowodanów w diecie człowieka. To jedno z bardziej kontrowersyjnych produktów spożywczych. Część osób obawia się, że są składnikiem, który powoduje tycie – już na wstępie warto wyjaśnić, że tylko produkty spożywane w nadmiarze powodują przyrost masy ciała. Tak jak i wszystkie inne warzywa i pokarmy zawierają szereg cennych składników odżywczych. Mają wysoką zawartość witamin i składników mineralnych, a przy tym niską wartość energetyczną. 100 g ugotowanych ziemniaków to jedynie 75 kcal – znacznie mniej niż wartość energetyczna ryżu i białego makaronu. Dzięki tym właściwościom są szczególnie zalecane podczas komponowania diety lekkostrawnej.
Te produkty o złej sławie dodatkowo, zawierają one sporą ilość witaminy C – niektóre gatunki nawet 30 mg w 100g. Jej dostarczanie do organizmu jest ważne, gdyż bierze udział w syntezie włókien kolagenowych, zwalcza wolne rodniki tlenowe i zapobiega rozwojowi chorób nowotworowych. Witamina C pozytywnie wpływa również na układ odpornościowy oraz metabolizm lipidów. Poza wspomnianymi, w ziemniakach znajdują się witaminy z gruby B, witamina K oraz kwas foliowy. Jeśli chodzi o minerały, to zawierają najwięcej potasu – dzięki temu składnikowi działają alkalizująco na organizm, a to z kolei pozwala uniknąć problemu zakwaszenia. Potas pozytywnie wpływa również na obniżenie ciśnienia krwi. Zawierają także magnez – minerał odpowiedzialny za budowę zębów, kości czy też łagodzenie stanów zmęczenia i stresu. W ziemniakach znajdują się także wapń, żelazo, fosfor i beta karoten.
