Jednym z pierwiastków, których nie powinno zabraknąć w naszej codziennej diecie, jest cynk. W szczególności muszą o nim pamiętać kobiety w ciąży. Jaką rolę pełni cynk i dlaczego jest on tak ważny w diecie każdej przyszłej mamy? Wszystkiego dowiesz się w naszym artykule!
Cynk – właściwości
W pierwszej kolejności dowiedzmy się, czym jest cynk i jakie są jego najważniejsze zadania.
Cynk to pierwiastek śladowy, który uczestniczy w metabolizmie komórkowym i stabilizacji błon komórkowych. Jest składnikiem strukturalnym i funkcjonalnym ponad 300 enzymów.
Jaką rolę pełni cynk w organizmie?
- Bierze udział w regulacji syntezy białek i przemiany węglowodanów.
- Wspomaga czynność układu odpornościowego.
- Cynk wpływa na proces widzenia.
- Kontroluje utrzymanie prawidłowego stężenia wit. A, ułatwia magazynowanie insuliny oraz przedłuża czas jej działania.
- Wspomaga proces regeneracji tkanek i gojenia się ran. Cynk jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i procesu reprodukcji.
Dlaczego cynk w ciąży jest szczególnie ważny?
Właściwy poziom cynku w organizmie matki w dużym stopniu wpływa na prawidłowy przebieg ciąży, rozwój płodu, a także masę i obwód głowy dziecka. Pierwiastek ten odpowiada między innymi za kształtowanie się tkanek, narządów i kości.
Konsekwencje niedoboru cynku mogą być bardzo poważne. Należą do nich:
- stan przedrzucawkowy
- nadciśnienie tętnicze
- przedwczesne pękanie błon płodowych
- nieprawidłowy rozwój układu szkieletowego, układu krążenia, układu nerwowego i odpornościowego
- zaburzenia hormonalne
- niedorozwój grasicy i śledziony
Ponadto, niedobór cynku może również prowadzić do poronienia, przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej dziecka.
Jakie jest zapotrzebowanie na cynk w ciąży?
Biorąc pod uwagę negatywne konsekwencje niedoboru cynku w ciąży, warto zadbać o utrzymanie odpowiedniego poziomu tego składnika w swojej diecie. Zapotrzebowanie na cynk w okresie ciąży wzrasta w porównaniu z okresem sprzed ciąży i wynosi 11–12 mg. Według niektórych źródeł wskazane jest nawet 20mg cynku na dobę. Dawkę i konieczność suplementacji zawsze należy omówić z lekarzem.
W jakich produktach jest cynk?
Cynk w diecie jest obecny w wielu produktach żywnościowych. Możemy go znaleźć przede wszystkim w mięsie i jego przetworach, mleku i orzechach. Istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia niedoborów cynku. Należy do nich dieta wysoko błonnikowa, która może obniżać wchłanianie tego pierwiastka. Ubogie w cynk mogą być również diety wegetariańskie.
Niedobór cynku w diecie może wywołać szereg zauważalnych objawów, takich jak zmiany skórne, nadmierne wypadanie włosów, zaburzenia widzenia o zmroku, osłabienie smaku i węchu, a także spowolnione gojenie się ran.
Negatywne skutki dla organizmu pojawiają się nie tylko w przypadku niedoboru, ale również nadmiaru cynku w diecie. Zbyt duża podaż cynku może wiązać się z zaburzeniami żołądkowymi, utratą łaknienia oraz zaburzeniami gospodarki lipidowej.
Aby zadbać o prawidłowy poziom cynku w diecie, dobrze jest wiedzieć, jaka jest jego zawartość w poszczególnych produktach spożywczych. Poniżej prezentujemy listę najpopularniejszych produktów charakteryzujących się wysoką zawartością tego pierwiastka.
Cynk w produktach spożywczych mg/g
- wołowina, polędwica 2,9
- indyk, udziec 2,6
- cielęcina, udziec 2,1
- szynka gotowana 1,7
- szynka z indyka 1,5
- wieprzowina, schab 1,4
- kurczak, udziec 1,4
- kaczka 1,4
- polędwica sopocka 1,1
- indyk, pierś 0,8
- ser żółty 4,2
- ser twarogowy chudy 1,1
- ser twarogowy tłusty 1,0
- jogurt naturalny 0,5
- maślanka 0,5
- mleko spożywcze, 0,5% tłuszczu 0,4
- mleko spożywcze, 3,2% 0,3
- śmietana 18% tłuszczu 0,3
- kefir 0,3
- orzechy nerkowca 5,6
- migdały 3,2
- orzechy włoskie 2,7
- orzechy laskowe 2,4
- orzechy pistacjowe 1,3
Czy należy suplementować cynk w ciąży?
Pomimo że zapotrzebowanie na cynk w ciąży wzrasta, jego suplementacja nie zawsze jest konieczna. Jeśli prowadzisz odpowiednio zbilansowaną i zróżnicowaną dietę, która nie wyklucza mięsa i nabiału, ryzyko wystąpienia niedoboru cynku w Twoim przypadku jest bardzo niskie. Jeśli natomiast jesteś na diecie wegetariańskiej lub bez laktozy, prawdopodobieństwo pojawienia się niedoboru wzrasta.
Najlepszym sposobem na stwierdzenie, czy suplementacja cynku w ciąży będzie konieczna, jest konsultacja z lekarzem lub dietetykiem, a w razie potrzeby również wykonanie odpowiednich badań. Jeśli wystąpi taka konieczność, lekarz zaleci suplementację. Nie należy przyjmować cynku be zalecenia lekarza, ponieważ jego nadmiar może prowadzić do niepożądanych konsekwencji zdrowotnych!
Niezwykle ważnym tematem dla każdej przyszłej mamy są witaminy w ciąży – co suplementować? Kwestia przyjmowania suplementów jest bardzo indywidualna i może zależeć od takich czynników jak wiek, stosowana dieta czy poziom aktywności fizycznej. Dlatego nie jest wskazane samodzielne dobieranie suplementów diety, zwłaszcza podczas ciąży – jest to temat, który koniecznie trzeba omówić ze swoim lekarzem.
Tak naprawdę, jeśli stosujemy dobrze zaplanowaną dietę, która uwzględnia wszystkie grupy pokarmowe, przyjmowanie dodatkowych suplementów zwykle nie jest konieczne. Specjalnie dla kobiet w ciąży, które pragną zadbać o optymalną podaż mikroskładników dla swojego organizmu, powstała dieta Mom2Be. Jest to unikalny program odżywiania opracowany z myślą o potrzebach mamy w ciąży, jak również rozwijającego się maleństwa. Dieta wspiera prawidłowy rozwój ciąży, dostarczając przyszłej mamie niezbędne składniki odżywcze, w tym także odpowiednią ilość cynku oraz innych składników mineralnych ważnych w tym szczególnym okresie. To stworzony przez specjalistów dietetycznych plan żywieniowy, który warto polecić każdej kobiecie w ciąży.