Insulinooporność jest to stan obniżonej wrażliwości organizmu na insulinę, co prowadzi do zaburzenia wychwytu glukozy z krwi do komórek. W efekcie organizm zmuszony jest do zwiększenia produkcji insuliny, aby umożliwić transport glukozy do mięśni oraz wątroby. Insulinooporność nie jest chorobą, jednakże stan ten stanowi duże zagrożenie dla zdrowia. W diagnozie insulinooporności stosowany jest wskaźnik HOMA-IR. Czym jest dokładnie i jak na jego podstawie dopasować swoją dietę? Zapraszamy do lektury!
Dlaczego insulinooporność należy leczyć?
Nieleczona insulinooporność może nieść ze sobą negatywne konsekwencje zdrowotne. Jeśli osoba cierpiąca na to zaburzenie nie wprowadzi zmian w swoim stylu życia oraz w diecie, może to doprowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2. Niestety, objawy insulinooporności nie ułatwiają jej diagnozy. Co więcej dość często zdarza się, że zaburzenie przez długi czas nie powoduje żadnych odczuwalnych symptomów.
Najczęściej występujące objawy insulinooporności, które zwykle występują przy zawyżonym poziomie glukozy we krwi, to:
- uczucie zmęczenia
- uczucie senności
- problemy z koncentracją
- częste uczucie głodu
Czym jest HOMA-IR?
Przy diagnozowaniu insulinooporności zwykle stosowany jest wskaźnik HOMA-IR. Aby go obliczyć, wystarczy użyć w tym celu wzoru bądź skorzystać ze specjalnych kalkulatorów. Pierwszym krokiem jest wykonanie badania krwi, które obejmuje stężenie glukozy i stężenie insuliny na czczo. Otrzymane wyniki należy użyć przy wykonaniu obliczenia wskaźnika HOMA-IR.
Jak obliczyć wskaźnik HOMA-IR?
Wzór na wyliczenie współczynnika HOMA-IR jest niezwykle prosty:
HOMA IR= insulina x glukoza/ 405 [dla glukozy w mg/dl]
HOMA IR= insulina x glukoza/ 22,5 [dla glukozy z mmol/l]
W sytuacji, kiedy wynik wynosi 2 lub więcej, może on wskazywać na insulinooporność. Aby potwierdzić samodzielną diagnozę, otrzymane wyniki należy skonsultować z lekarzem. W razie potrzeby, zleci on wykonanie dodatkowych, szerszych badań. W celu diagnozy insulinooporności, najczęściej wykonywanymi badaniami są: test tolerancji insuliny, krzywa cukrowa, a także pomiar hemoglobiny glikowanej.
Leczenie insulinooporności -dieta
Współczynnik HOMA-IR jest niezwykle pomocny przy diagnozowaniu insulinoporności. Co ważne, można go samodzielnie wyliczyć w domu na podstawie wykonanych badań krwi.
Co zrobić w przypadku potwierdzenia insulinooporności? Warto być świadomym tego, że już samo wprowadzenie zmian w swojej diecie ma pozytywny wpływ na poprawę wrażliwości insulinowej. Do rozwoju insulinooporności przyczynia się nadmierna ilość tkanki tłuszczowej w organizmie. A zatem w ramach leczenia tego zaburzenia, w pierwszej kolejności należy zredukować masę ciała. W tym celu warto zmienić dotychczasowe nawyki żywieniowe i poprawić dietę.
Zalecana dieta przy insulinooporności – na co zwrócić uwagę?
Przedstawiamy najważniejsze czynniki, o którym należy pamiętać podczas planowania diety przy insulinooporności:
- świadomie wybieraj źródła węglowodanów. Stawiaj na produkty pełnoziarniste z grubego przemiału. Unikaj białego pieczywa, makaronu oraz ryżu. Zamiast tego możesz spożywać płatki owsiane, pieczywo razowe, makaron pełnoziarnisty oraz ryż brązowy.
- Ogranicz spożycie słodyczy oraz cukrów. Powodują one gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi. Co więcej, zwykle są to produkty wysokoprzetworzone o niewielkiej wartości odżywczej. Ich spożywanie w dużych ilościach może prowadzić do przekroczenia dziennej kaloryczności diety oraz powstawania stanów zapalnych. Jest to bardzo niekorzystne przy insulinooporności. Cukier możesz zamienić na ksylitol lub słodziki, które nie powodują wzrostu poziomu glukozy we krwi.
- Nie musisz całkowicie rezygnować z owoców w diecie, ale uważaj na to, jakie owoce wybierasz. Stawiaj na te, które mają niski indeks glikemiczny. Spożywaj też więcej warzyw. Najlepiej, aby znalazły się one w każdym posiłku.
- Insulinooporność często idzie w parze z pogorszoną regulacją ośrodków głodu i sytości. Rezultatem może być przejadanie się, a co za tym idzie, spożywanie nadmiernej liczby kalorii. Aby tego uniknąć, warto zastosować dietę bogatą w błonnik. Składnik ten zapewnia uczucie sytości po każdym posiłku. Bardzo ważną kwestią jest także właściwe zbilansowanie jadłospisu oraz łączenie węglowodanów ze źródłami białka (może to być np. mięso drobiowe lub warzywa strączkowe). To skuteczne sposoby na zapewnienie uczucia sytości na dłuższy czas.
Jaka dieta jest zalecana przy insulinooporności?
Osoby cierpiące na insulinooporność powinny przede wszystkim unikać produktów, które charakteryzują się wysokim indeksem glikemicznym. Produkty te prowadzą do gwałtownego wzrostu poziomu glukozy we krwi, co w przypadku insulinooporności nie jest wskazane.
Jaka dieta sprawdzi się najlepiej w przypadku tego zaburzenia? Doskonałą propozycją jest dieta pudełkowa o niskim IG od Be Diet Catering. Skomponowana wyłącznie na podstawie produktów mających niski indeks glikemiczny, pozwala ustabilizować poziom cukru we krwi. Z tego względu jest polecana dla osób z insulinoopornością lub cukrzycą. Wskazana dieta charakteryzuje się również eliminacją laktozy oraz zmniejszoną ilością glutenu, dlatego można ją również polecić osobom z nietolerancją laktozy lub osobom, które ze względów zdrowotnych chcą ograniczyć gluten w diecie.
Dlaczego dieta pudełkowa o niskim IG to dobry pomysł? Przede wszystkim, jest to wyjątkowa wygoda. Samodzielne komponowanie posiłków na bazie produktów mających niski lub średni indeks glikemiczny może okazać się bardzo czasochłonne.
Dieta o niskim IG – dla kogo jest najlepsza? Taki model odżywiania można polecić nie tylko osobom ze zdiagnozowaną cukrzycą lub insulinoopornością. Jest to zalecana dieta również dla osób z chorobami tarczycy, takimi jak Hashimoto czy nadczynność tarczycy. Dieta o niskim IG to również uniwersalny sposób odżywiania. Dzięki odpowiedniemu bilansowi składników odżywczych, można ją polecić praktycznie każdemu!