Hashimoto często nazywane jest przewlekłym autoimmunologicznym (limfocytowym) zapaleniem tarczycy. Jest to choroba, w której układ odpornościowy atakuje tarczycę, prowadząc do jej stopniowego niszczenia i tym samym obniżenia produkcji hormonów – tyroksyny, trijodotyroniny i kalcytoniny. Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że osoby chorujące na Hashimoto, powinny wyeliminować z diety gluten. Ile jest w tym prawdy? Czy przy Hashimoto konieczne jest stosowanie diety bezglutenowej? Sprawdzamy!
Hashimoto – choroba i jej możliwe konsekwencje
Nieleczona choroba Hashimoto może być przyczyną powolnego niszczenia lub zwłóknienia tarczycy. Konsekwencją może być zaburzenie prawidłowej pracy gruczołu w postaci niedoczynności i obniżonej produkcji hormonów. Tarczyca oraz produkowane przez nią hormony są odpowiedzialne za wiele procesów w całym organizmie. Wspierają między innymi prawidłową pracę serca, przemianę materii, pracę mięśni oraz działanie układu nerwowego. Zaburzenia czynności tarczycy mogą znaleźć odbicie w funkcjonowaniu całego organizmu.
Dieta w chorobie Hashimoto
Przy chorobie Hashimoto istotną rolę odgrywa prawidłowo zbilansowana dieta. Może ona wspomóc leczenie, obniżyć ryzyko rozwoju chorób współistniejących, a także wpłynąć na poprawę samopoczucia.
Dieta przy Hashimoto powinna w pełni pokrywać zapotrzebowanie na składniki odżywcze, zwłaszcza te, które są potrzebne do produkcji hormonów tarczycowych. Są to przede wszystkim takie składniki jak:
• witamina A, D, witaminy z grupy B,
• składniki mineralne – żelazo, jod, cynk oraz selen,
• kwasy tłuszczowe wielonienasycone.
Gluten a Hashimoto – czy dieta bezglutenowa to konieczność?
Występujący w wielu zbożach, w tym w pszenicy, życie, jęczmieniu i orkiszu gluten jest składnikiem, który wywołuje sporo kontrowersji. Osoby chorujące na Hashimoto mogły zetknąć się z rekomendacją żywieniową, zgodnie z którą powinny całkowicie zrezygnować ze spożywania produktów zawierających gluten. Jak się okazuje, dieta bezglutenu i laktozy nie jest wcale konieczna w przypadku wszystkich pacjentów z Hashimoto.
Według aktualnych badań, nie istnieją podstawy do stosowania diety bezglutenowej profilaktycznie u wszystkich osób chorujących na przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Co więcej, nie został też wykazany wpływ glutenu na przebieg Hashimoto. Niepodważalnym wskazaniem do wykluczenia glutenu z diety jest wyłącznie celiakia bądź nieceliakalna nadwrażliwość na gluten.
Gluten a choroba Hashimoto. Dlaczego nie warto rezygnować z glutenu?
Wiele osób eliminuje ze swojej diety gluten, uznając go za składnik szkodliwy dla zdrowia oraz mający negatywny wpływ na przebieg choroby Hashimoto. Nie istnieją jednak wystarczające podstawy naukowe, które udowadniałyby to stwierdzenie. Należy mieć na uwadze, że wykluczanie z diety określonych składników bez wyraźnych ku temu wskazań zwiększa ryzyko pojawienia się niebezpiecznych dla zdrowia niedoborów pokarmowych. W przypadku konieczności wykluczenia danego składnika, należy szczególnie zadbać o zbilansowany jadłospis i uzupełnienie brakujących wartości odżywczych.
Produkty zbożowe, które zawierają gluten, stanowią jednocześnie cenne źródło wielu niezbędnych dla zdrowia substancji, w tym witamin z grupy B, selenu, magnezu oraz cynku. Wymienione mikroskładniki wspomagają pracę tarczycy oraz produkcję hormonów. Niedobór tych składników może natomiast w negatywny sposób wpływać na przebieg choroby Hashimoto i pogarszać jej objawy.
Hashimoto a gluten – jaki mają ze sobą związek?
Czy istnieje jakikolwiek związek pomiędzy glutenem, a chorobą Hashimoto? Okazuje się, że owszem, istnieje. Podobnie jak Hashimoto, również celiakia jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym. Spożycie glutenu prowadzi do produkcji przeciwciał i uruchomienia się reakcji zapalnej w organizmie. Konsekwencją jest zanim kosmków błony śluzowej jelita cienkiego. W populacji ogólnej, celiakia występuje u około 1% społeczeństwa. W przypadku osób chorych na Hashimoto lub na cukrzycę typu 1, ryzyko celiakii jest wyższe w porównaniu do osób, u których nie występują wymienione schorzenia. Jak się okazuje, jedna choroba autoimmunologiczna może stanowić predyspozycję do zachorowania na drugą chorobę o podobnym podłożu. Według szacunków, nawet u 5-9% pacjentów chorujących na Hashimoto, chorobą współistniejącą jest celiakia. W związku z tym, natychmiast po wykryciu Hashimoto, warto wykonać dodatkowe badania w celu diagnozy w kierunku celiakii. To umożliwi wykluczenie bądź potwierdzenie choroby i wprowadzenie odpowiedniej diety wspomagającej jej leczenie. W przypadku jednoczesnego chorowania na celiakię oraz Hashimoto, dieta bezglutenowa jest konieczna.
Gluten a Hashimoto – jak dieta może złagodzić objawy?
Konsekwencją nieleczonej celiakii jest zanik kosmków błony jelita cienkiego, czego skutkiem są problemy z wchłanianiem. Następstwem tego jest utrudnione leczenie Hashimoto, ponieważ zwiększa się zapotrzebowanie organizmu na lewotyroksynę.
Pomijając zaburzenia ze strony układu pokarmowego, celiakia wywołuje również pasmo innych niepożądanych konsekwencji, np. w postaci wypadania włosów, pogorszenia wyglądu skóry oraz uczucia przewlekłego zmęczenia. Wymienione objawy przypominają dolegliwości, które są dobrze znane pacjentom z Hashimoto. Jeśli celiakia nie została zdiagnozowania, eliminacja glutenu w diecie przyniesie pozytywne konsekwencje i złagodzi te objawy. To może wywoływać wrażenie, że to dieta bezglutenowa ma korzystny wpływ na przebieg Hashimoto, podczas gdy w rzeczywistości przyczyną jest niewykryta choroba współistniejąca.
Przewlekłe zmęczenie, senność, osłabienie, problemy skórne, a także inne objawy charakterystyczne dla Hashimoto można złagodzić odpowiednią dietą, nie musi ona jednak wykluczać glutenu ani laktozy (z wyjątkiem sytuacji, kiedy istnieją wyraźne wskazania, aby te składniki wykluczyć). Dieta pudełkowa Be Diet Hashimoto została skomponowana w taki sposób, aby dopasować się do potrzeb żywieniowych pacjentów zmagających się z chorobami tarczycy. Odpowiedni bilans składników zapewnia optymalne odżywianie i zapobiega niedoborom pokarmowym w diecie.