Witarianizm jest restrykcyjną odmianą diety roślinnej. Jego podstawową zasadą jest rezygnacja z produktów odzwierzęcych. Należy również wybierać produkty jak najmniej przetworzone, także pod względem obróbki termicznej. Czy witarianizm jest zdrową metodą odżywiania? Czy jest odpowiedni dla każdego? W naszym artykule odpowiadamy na te, a także wiele innych pytań związanych z witarianizmem.
Witarianizm – co to?
W witarianizmie dużą wagę przykłada się do tego, w jaki sposób zostały przygotowane produkty. Wykluczone jest spożywanie żywności wysoko przetworzonej. Najczęściej przyjmuje się zasadę, że posiłki nie mogą być poddane obróbce w temperaturze powyżej 42°C. Z tego względu, ta metoda żywienia bywa również nazywana surowym weganizmem.
W witarianizmie wskazane jest również ograniczenie białek oraz tłuszczów do 10-20%. Znaczną część całodziennej energii (80-90%) powinny stanowić węglowodany. W tej diecie wykluczone jest także spożywanie produktów zbożowych, mąk, makaronów, chleba, a także nasion strączkowych oraz wszystkich pozostałych artykułów, które wymagają obróbki w wysokiej temperaturze.
Jakie produkty można spożywać na diecie witariańskiej?
- kiełki
- owoce
- warzywa
- nasiona i pestki
- orzechy
- grzyby
- oleje
Witarianizm – skutki uboczne
Przyglądając się powyższemu zestawieniu produktów, które są dozwolone w witarianizmie, łatwo można dostrzec, że jest to bardzo restrykcyjny model odżywiania. Trudno na jego podstawie ułożyć jadłospis, który dostarczy wszystkich składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego i sprawnego funkcjonowania organizmu. Osoby prowadzące intensywny tryb życia, nie mające czasu na komponowanie pełnowartościowej diety, mogłyby szybko wpaść w zaburzenia odżywiania będące rezultatem niedoborów pokarmowych.
W celu dostarczenia organizmowi odpowiedniej ilości energii oraz składników odżywczych, należy czasami spożywać pokarmy o bardzo objętości. Dla przykładu, witarianie potrafią spożyć około 1,5-2 kilogramy samych bananów. Tego rodzaju dieta wiąże się więc z dobrą organizacją. Nie wszyscy są też w stanie spożywać tak duże ilości określonych produktów.
Inną ważną kwestią jest duże ograniczenie spożywanych tłuszczów. To może prowadzić do niedoboru w postaci spożywania niedostatecznej ilości niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Efektem takiej diety może być ograniczenie przyswajania witamin, które są rozpuszczalne w tłuszczach.
Ze względu na dużą ilość warzyw i owoców, dieta witariańska dostarcza organizmowi bardzo duże ilości błonnika pokarmowego. Dodatkowo witarianie często spożywają surowe produkty. Czynniki te mogą powodować dolegliwości układu pokarmowego, w tym niestrawność, wzdęcia, bóle brzucha oraz biegunki.
Dlaczego w diecie witariańskiej niewskazane jest spożywanie produktów, które zostały poddane obróbce w wysokiej temperaturze? Witarianie zakładają, że podgrzewanie produktów powoduje zmniejszenie zawartości składników odżywczych. Chociaż to stwierdzenie jest prawdziwe, należy również mieć na uwadze to, że dzięki obróbce termicznej, posiłki są łatwiejsze do strawienia. Ponadto niektóre składniki, np. likopen, są lepiej przyswajalne właśnie po obróbce cieplnej.
W diecie witariańskiej pomijane są pozytywne aspekty przygotowywania pokarmów w wysokiej temperaturze. Obróbka pozwala zjeść większą ilość danego produktu w porównaniu do jego surowej postaci. Co więcej, dzięki obróbce można bardziej urozmaicić swój jadłospis, co znajduje przełożenie w łatwiejszym uzupełnieniu składników odżywczych w diecie.
Czy dieta witariańska jest zdrowa?
Ze względu na duże restrykcje pokarmowe, witarianizm w wielu przypadkach prowadzi do zaniku miesiączki. Z tego powodu kobiety nie powinny stosować jej przez dłuższy czas. Chociaż niektóre środowiska zaprzeczają negatywnemu wpływowi tej metody odżywiania na zdrowie, z uwagi na duże restrykcje pokarmowe, wskazane jest wyłącznie krótkotrwałe jej stosowanie.
Dieta witariańska stosowana przez osobę dorosłą przez krótki czas, nie powinna wywołać negatywnych konsekwencji zdrowotnych. Nie jest natomiast zalecane, aby wprowadzić tą dietę jako podstawowy sposób odżywiania, ponieważ jest to obarczone wysokim ryzykiem problemów zdrowotnych. Witarianizm nie jest także odpowiednią dietą dla dzieci i młodzieży.
Dieta witariańska a dieta wege
Jaki model odżywiania jest korzystniejszy dla zdrowia – witarianizm, czy może dieta wegetariańska? Nie ulega wątpliwości, że dieta vege jest zdecydowanie bardziej urozmaicona, a tym samym bogatsza w składniki odżywcze. Tradycyjna dieta wegetariańska eliminuje z jadłospisu mięso, ale jednocześnie uwzględnia niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego, np. mleko i przetwory mleczne, masło i sery. Te produkty uzupełniają dietę o wiele cennych składników. Dzięki temu dieta wegetariańska jest zdecydowanie bezpieczniejsza i bardziej wartościowa, niż witarianizm. Stosowanie diety bezmięsnej pozwala oczyścić organizm i usprawnić pracę układu pokarmowego, czego rezultatem jest więcej energii, lepsze samopoczucie i łatwiejsze utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Jedną z popularnych odmian wegetarianizmu jest dieta wegańska. W tym modelu odżywiania zabronione jest spożywanie jakichkolwiek produktów pochodzenia zwierzęcego. Z diety należy wyeliminować nie tylko mięso, ale również mleko i przetwory mleczne, masło, sery czy jajka.
Czy dieta wegańska może być zdrowa? Skomponowany na bazie produktów roślinnych jadłospis może przynieść wiele korzyści dla naszego organizmu, np. w postaci obniżenia poziomu cholesterolu we krwi. Zmniejsza się również ryzyko wystąpienia nadciśnienia. Należy jednak pamiętać o tym, że dieta wegańska wiąże się również z zagrożeniami w postaci niedoboru określonych składników, w tym witaminy D, witaminy B12, cynku, żelaza i wapnia. Z tego względu nie należy decydować się na taką dietę bez odpowiedniego przygotowania. Najlepiej skonsultować tą decyzję z dietetykiem, który w razie potrzeby zaleci suplementację określonych składników.
