Jednak ten typ kaszy był już popularny w naszym kraju już kilkaset lat temu. I nie tylko wśród ludzi biednych jak mogłoby się na pierwszy rzut oka wydawać. Raczyły się nią także szlacheckie rody. Kasza jaglana była w tamtych czasach bardzo cenionym produktem żywnościowym. Podobnie sytuacja wyglądała w czasach międzywojennych, kiedy to przepisy na potrawy z wykorzystaniem kaszy jaglanej można było spotkać we wszystkich cenionych podręcznikach sztuki kulinarnej.
Historia prosa
Kasza jaglana, o której dziś opowiadamy, powstaje z prosa. Jest to jedno z najstarszych ziaren na świecie. Występuje praktycznie we wszystkich zakątkach naszego globu. Naukowcy zakładają, że proso znano już ponad 7000 lat temu przede wszystkim w Azji Wschodniej oraz Europie Środkowej. W epoce brązu, która nastąpiła zaraz po czasach prehistorycznych, proso było najważniejszym zbożem uprawianym w na terenach współczesnej Europy Środkowej. Także Słowianie szybko docenili jego walory. W czasach poprzedzających masowe wprowadzenie ziemniaków proso stanowiło główny pokarm ludzi biednych. Także w czasach obecnych w pewnych częściach Afryki oraz Azji to zdrowe ziarno stanowi podstawowy składnik codziennej diety mieszkających na tych terenach ludzi.
Proso jako roślina
Proso jest rośliną trawiastą osiągającą nawet do pięciu metrów wysokości. Posiada wysoką odporność na susze, nie wymaga specjalistycznej gleby – dzięki czemu można je wysiewać nawet na nieurodzajnych skrawkach pól. Nie trzeba mieć także wyjątkowych umiejętności, aby hodować proso, ponieważ jest proste w uprawie. Jednocześnie jest to zboże dość wrażliwe na zmienne temperatury (szczególnie na mróz) oraz boleśnie odczuwa brak światła słonecznego. Jest to jedyne zboże, które zachowuje swój zielony kolor, nawet kiedy jego ziarna są już w pełni dojrzałe. Ziarna znajdują się w kolbach, które nieco przypominają kolby kukurydzy, choć same ziarenka są bardzo niewielkie i mają między 4 a 8 mm. Mogą się one różnić się kolorem w zależności od odmiany prosa. Spotykamy ziarna żółte, białe, a także czerwone.
Różne rodzaje prosa
Najczęściej spotykamy ziarna prosa w kolorze żółtym. Za to zabarwienie odpowiada karoten, czyli prowitamina A. Jeśli zaś mamy do czynienia z ziarnami, które wyglądają, jakby były przezroczyste to znak, że posiadają one większe niż inne ilości białka. Na to, jak będą wyglądać ziarna prosa, ma wpływ głównie klimat, w jakim zboże dojrzewa. Żółte i przezroczyste ziarna wystąpią, kiedy klimat w czasie wzrostu był gorący a powietrze suche. Jeśli panujący klimat będzie chłodniejszy oraz znacznie bardziej wilgotny to ziarna będą jasne i bogatsze w węglowodany, jednocześnie ilość zawartego w nich karotenu drastycznie zmaleje. Dla naszego brzucha zdecydowanie najlepsza jest żółta odmiana, która dzięki karotenowi odbuduje nam skutecznie podrażnioną śluzówkę żołądka.
Różnorodne właściwości kaszy jaglanej
Niewiele produktów zbożowych może się poszczycić właściwościami zasadotwórczymi. Jest to szczególnie ważne, ponieważ współczesna dieta najczęściej jest wypełniona po brzegi produktami posiadającymi silne oddziaływanie kwasotwórcze. Ponadto ten typ kaszy obfituje w wartościowe witaminy z grupy B, zawiera także lecytynę, potas, wapń oraz fosfor. Co ciekawe kasza jaglana ma w swoim składzie największe stężenie żelaza spośród wszystkich znanych nam typów kasz.
Duża zawartość wartościowego krzemu sprawia, że nasza skóra, paznokcie oraz włosy będą się prezentować dzięki jagłom nienagannie. Dzięki nim także unikniemy szpecących pękających naczynek, gdyż krzem znacząco wpływa na elastyczność naczyń krwionośnych. Pomaga on także regulować poziom złego cholesterolu w naszym organizmie, gdyż zapobiega odkładaniu się związków tłuszczowych. Ponadto wspomaga nas przy urazach. Dzięki krzemowi nasze kości regenerują się szybciej oraz sprawniej i nie ulegają odwapnieniu. Proso w swoim składzie ma także unikalną i niepodobną do niczego innego konfigurację aminokwasów.
Kasza jaglana jest bardzo lekkostrawna. Ponadto zawiera składnik, który niezmiernie rzadko występuje w produktach pochodzenia zbożowego – krzemionkę. Doskonale wpływa ona na nasze stawy oraz pomaga zachować skórę w doskonałym stanie.
Potrawy z kaszy jaglanej polecane są przy schorzeniach wątroby, trzustki, nerek oraz jelit. Jest świetna także, kiedy mamy do czynienia z dużym wyziębieniem organizmu. Ponadto warto pamiętać, iż jest to produkt bezglutenowy, który z powodzeniem mogą spożywać osoby, które ze względów zdrowotnych nie mogą jeść glutenu.
Składniki odżywcze w kaszy jaglanej
Jagły mają to do siebie, że posiadają z jednej strony nadspodziewanie dużo bardzo łatwo przyswajalnego białka jak na produkt stricte zbożowy przy jednocześnie niskiej zawartości skrobi. Ma także dużo żelaza oraz miedzi. A struktura kaszy jaglanej jest zbudowana z nienasyconych kwasów tłuszczowych, które wspomagają układ krążenia szczególnie przy schorzeniach sercowo-naczyniowych. Może się poszczycić także najwyższą zawartością witamin z grupy B (tiaminy – B1, ryboflawiny – B2, pirydoksyny – B6) spośród wszystkich dostępnych w sprzedaży kasz. Aby zawarte w kaszy jaglanej witaminy D, E oraz K rozpuszczalne w tłuszczach wspomagały nasz organizm najlepiej spożywać kaszę z wysokiej jakości tłuszczami tłoczonymi na zimno.
To wszystko sprawia, że nawet najprostsza potrawa jak gotowana jagła z dodatkiem niewielkiej ilości tłuszczu sprawi, iż wzrośnie nasz poziom energii. Dlatego też ten typ kaszy jest idealny dla sportowców i osób wykonujących pracę fizyczną oraz tych, które pracują umysłowo. Kasza jaglana doskonale nadaje się także na śniadanie, ponieważ szybko nas nasyci i sprawi, że nasz poziom energii nie spadnie przez wiele godzin.
Przez to, że kasza jaglana jest w swojej naturze lekko ocieplająca, poleca się ją osobom ze schorzeniami żołądka, przewodu pokarmowego oraz wątroby i śledziony. Idealnie współgra z warzywami i jest świetną alternatywą dla ciepłych zup, ponieważ trwale wzmacnia wychłodzone ciało.
Kasza jaglana wykazuje także silne działanie detoksykujące. Z jej pomocą pozbędziemy się złogów, metali ciężkich oraz toksyn z naszego organizmu. Podobnie jak orkisz usuwa także pozostałości po przyjmowanych antybiotykach i innych wytworzonych w sposób syntetyczny lekach.
Z racji swoich właściwości oczyszczających jelita kasza jaglana wspomaga proces odchudzania. Ponadto duża zawartość wartościowego jakościowo krzemu korzystnie wpływa na przemianę materii, co także wspomaga zrzucanie nadprogramowych kilogramów.
Jagła należy do kategorii produktów posiadających termikę neutralną, co oznacza ni mniej, ni więcej niż produkty, które w najszybszy sposób przywracają ogólną równowagę w naszych organizmach. Dlatego też powinny one być spożywane jako główny składnik naszej codziennej diety. Kasza jaglana pomaga nam ponadto usuwać nadmiar wilgoci z ciała, dzięki czemu nie zapadamy na stany zapalne dróg oddechowych. Skutecznie leczy także grzyby z rodziny kandydoza.
Kasza jaglana w codziennym menu
Zwykły sporządzony szybko kleik z kaszy jaglanej jest bardzo pomocny w zwalczaniu wielu chorób, także przeziębienia, o co niewiele osób by go podejrzewało. Tego typu kleiki podaje się z powodzeniem chorym w trakcie leczenia chorób przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, nerek, wątroby oraz osobom po skomplikowanych operacjach. Pudding z kaszy jaglanej z dodatkiem owoców lub orzechów doskonale zastąpi deser kupiony w sklepie i będzie od niego zdecydowanie zdrowszy. Dzięki wprowadzaniu potraw z kaszy jaglanej do dziecięcego jadłospisu sprawimy, że maluchy od najmłodszych lat będą uczyły się zasad zdrowej diety, ponadto dzieci spożywające kaszę jaglaną regularnie lepiej się uczą i znacznie rzadziej chorują. Dzieje się tak, ponieważ jagły mają silne właściwości antywirusowe. Wykazują także działanie ograniczające stany zapalne błon śluzowych, co sprawia, że kasza jaglana jest świetna, gdy dziecko złapie katar.
Jaką kaszę jaglaną kupować?
Podobnie jak w przypadku innych produktów spożywczych możemy spotkać na rynku kasze bardziej i mniej wartościowe. Niestety często kasza jaglana o najniższej cenie nie będzie dobra jakościowo. Musimy tutaj próbować, próbować i jeszcze raz próbować. A kiedy trafimy, na producenta którego jakość nas zadowala, to po prostu należy przy nim pozostać. Warto także pamiętać, że nawet w sytuacji, kiedy mamy sprawdzonego producenta to kupuje on proso od różnych rolników, więc czasem produkt może różnić się od tego, który kupiliśmy wcześniej. Niestety nie da się tego uniknąć.
Zwracajmy uwagę na czystość, kolor oraz konsystencję i smak kaszy po jej ugotowaniu. O jakości kaszy świadczy też to czy podczas jej płukania pojawia się duża ilość szumowin. Jeśli taka sytuacja ma miejsce, to należy przepłukać kaszę kilka razy przed samym jej gotowaniem a następnym razem wybrać innego producenta. Kaszę jaglaną powinno się przechowywać w szczelnie zamkniętym najlepiej szklanym pojemniku. Źle przechowywana natychmiast złapie wilgoć i docelowo będzie niesmaczna.
Jak właściwie przygotować kaszę jaglaną?
1. Kaszę należy wypłukać w zimnej wodzie – trzeba to zrobić minimum dwa lub trzy razy, aby woda pochodząca z płukania była klarowna.2. Wlewamy wodę przeznaczoną do gotowania w proporcji 2:1.3. Dodajemy tłuszcz roślinny np. olej kokosowy – poprawi on smak kaszy i znacznie wzmocni wchłanianie witamin zawartych w jagle.4. Doprawiamy solą. Najlepiej wybrać zdrową sól himalajską kupimy ją w tej chwili w każdym dyskoncie.5. Jeśli zależy nam na tym, aby nasza kasza była aromatyczna, można dodać odrobinę kardamonu, korę cynamonu lub dosłownie plasterek świeżego imbiru.6. Doprowadzamy kaszę do wrzenia i zmniejszamy płomień w kuchence na średni.7. Gotujemy pod przykryciem między 8 a 15 minut. Czas ten jest zależny od producenta kaszy. Nie mieszamy w tym czasie.8. Jeśli gotujemy kaszę jaglaną w garnku o cienkim dnie, to należy zestawić go z palnika po krótszym czasie niż podany na opakowaniu. W innym razie możemy kaszę przypalić.
