Wśród najpopularniejszych metod odżywiania regularnie pojawiają się nowe trendy, które nie zawsze pokrywają się z racjonalną i pełnowartościową dietą. Wiele z nich ma na celu przede wszystkim szybkie zrzucenie zbędnych kilogramów, przy czym względy zdrowotne często schodzą na dalszy plan. Jedną z metod żywienia, które w ostatnim czasie zyskują największą popularność, jest dieta wysokobiałkowa. W tym artykule dokładnie omówimy jej plusy i minusy.
Dieta wysokobiałkowa – na czym polega?
W diecie wysokobiałkowej, udział białka w dziennym jadłospisie wzrasta do około 40% dostarczanej energii, podczas gdy udział węglowodanów oraz tłuszczów znacznie spada. Produktami, które przeważają w takiej diecie są: jaja, mięso, chude ryby, nabiał, a także rośliny strączkowe oraz produkty sojowe. Białko w diecie pełni ważną rolę i należy dostarczać jego odpowiednią ilość każdego dnia. Niemniej, dieta wysokobiałkowa, która mocno ogranicza spożycie węglowodanów oraz tłuszczów, nie jest zgodna z zasadami racjonalnego żywienia. Jest to bardzo niedoborowa metoda odżywiania, której konsekwencją mogą być poważne problemy zdrowotne. Stosowanie takiej diety w celu redukcji masy ciała w dużym stopniu obciąża organizm.
Dieta wysokobiałkowa – wady
Podobnie jak każda dieta charakteryzująca się dużymi restrykcjami, również dieta wysokobiałkowa ma wiele minusów:
• wypracowuje nieprawidłowe nawyki żywieniowe
• może prowadzić do zaburzeń odżywiania
• zmienia w niekorzystny sposób profil lipidowy
• obciąża nerki i może prowadzić do ich dysfunkcji
• obniża pH, tym samym wpływając na zmniejszenie gęstości kości, czego konsekwencją może być osteoporoza
• stanowi zagrożenie dla zdrowia osób zmagających się z niedokrwistością
• prowadzi do zwiększenia wydzielania takich substancji jak kwas moczowy oraz wapń, przez co może przyczyniać się do powstawania kamieni u zdrowych osób
• zwiększa ryzyko powstawania nowotworu jelita grubego
• zwiększa ryzyko wystąpienia chorób okrężnicy i odbytnicy
• może prowadzić do wystąpienia niedokrwistości
• powoduje duże niedobory pokarmowe
Dieta wysokobiałkowa – zalety
Ten model żywienia ma również swoje plusy. Sprawdzi się zwłaszcza u osób, które regularnie uprawiają sport. W przypadku sportowców, zapotrzebowanie na białko jest znacznie wyższe w stosunku do osób, które mają niewielką aktywność fizyczną.
Dieta wysokobiałkowa może być pomocna również dla osób odchudzających się oraz mających nadmierny apetyt. Białko na redukcji to skuteczny sposób na osiągnięcie swojego celu, zrzucenie nadprogramowych kilogramów i zmniejszenie apetytu. Posiłki bogate w białko zapewniają długotrwałe uczucie sytości, dzięki czemu zapobiegają podjadaniu. Nie jest jednak wskazane, aby przez dłuższy czas stosować dietę wysokobiałkową mocno ograniczającą ilość węglowodanów i tłuszczów, ze względu na negatywne konsekwencje zdrowotne takiego odżywiania.
Bezpieczniejszym sposobem na redukcję masy ciała i zapobieganie podjadaniu jest zwiększenie udziału białek w diecie przy jednoczesnym zachowaniu prawidłowej ilości pozostałych grup pokarmowych, czyli węglowodanów oraz tłuszczów w diecie. W ten sposób można uniknąć poważnych niedoborów pokarmowych oraz idących za nimi problemów zdrowotnych.
Dieta wysokobiałkowa – co jeść?
Jeśli chcesz zwiększyć udział białek w swojej diecie, sięgaj po ich naturalne, wartościowe źródła. Przy diecie wysokobiałkowej należy wybierać te białka, które zawierają niewielkie ilości tłuszczu. A zatem należy unikać tłustych mięs i ryb oraz niektórych rodzajów serów. Produkty wysokobiałkowe o niskiej zawartości tłuszczu to przede wszystkim:
• jaja
• mięso (np. drobiowe)
• chude ryby
• rośliny strączkowe
• nabiał – mleko, jogurt naturalny, maślanka, kefir, twaróg
• produkty sojowe
Białko w diecie – jak zadbać o zdrowe i racjonalne odżywianie?
Dieta, w której węglowodany oraz tłuszcze zostały mocno zredukowane na rzecz białek, w dłuższej perspektywie czasu nie jest korzystna dla zdrowia i może wywołać szereg negatywnych konsekwencji. Nieco mniej restrykcyjną, a co za tym idzie, bezpieczniejszą metodą odżywiania jest popularna w ostatnim czasie dieta keto. Polega ona na ograniczeniu ilości węglowodanów, czego rezultatem jest wprowadzenie organizmu w stan tzw. ketozy. Organizm zaczyna czerpać energię nie z glukozy, ale z tłuszczu, który jest zgromadzony w tkankach. To przekłada się na efektywne spalanie tkanki tłuszczowej. Zanim zdecydujesz się o przejściu na tą dietę, koniecznie poznaj fakty i mity o diecie ketogenicznej. Pamiętaj, że ten model żywienia nie jest wskazany dla każdego – istnieją przeciwskazania do jej stosowania. Dieta keto nie jest polecana zwłaszcza osobom, które cierpią na choroby wątroby, cukrzycę typu I lub hiperglikemię, choroby nerek lub trzustki, refluksy żołądkowo-jelitowe, zaburzenia odżywiania, a także choroby układu sercowo-naczyniowego. Ponadto, diety tej nie mogą stosować kobiety w ciąży lub w okresie karmienia piersią.
Czy dieta wysokobiałkowa to dobry sposób na odchudzanie?
Zarówno dieta wysokobiałkowa, jak i dieta ketogeniczna należą do restrykcyjnych metod odżywiania. Powinno się je stosować wyłącznie po konsultacji z lekarzem lub dietetykiem oraz wykonaniu odpowiednich badań. Nie ulega wątpliwości, że obie diety zapewniają dużą skuteczność w zakresie redukcji masy ciała. Należy jednak mieć na uwadze możliwe konsekwencje zdrowotne, jakie niosą ze sobą niedobory pokarmowe.
Przy wyborze diety, nie zawsze warto kierować się aktualnymi trendami żywieniowymi, które często znacznie odbiegają od racjonalnego odżywiania. Dla swojego zdrowia, dobrego samopoczucia oraz zachowania wysokiego poziomu energii, najlepiej stawiać na zróżnicowaną i odpowiednio zbilansowaną dietę, która dostarcza organizmowi komplet niezbędnych składników odżywczych. Optymalna ilość białek, węglowodanów oraz tłuszczów codziennej diecie stanowi podstawę racjonalnego odżywiania i jest najlepszą drogą do zachowania prawidłowej wagi, zdrowia i pozytywnego samopoczucia.
