Z pewnością wiesz, że to, co spożywasz w ciąży, ma fundamentalne znaczenie nie tylko dla Twojego zdrowia i pozytywnego samopoczucia, ale również dla prawidłowego rozwoju dziecka w okresie życia płodowego. Czy wiesz natomiast o tym, że jakość Twojej diety podczas ciąży oddziałuje na zdrowie dziecka przez kolejne lata jego życia? Zależność pomiędzy odżywianiem przyszłej mamy, a jakością życia dziecka w przyszłości, opisuje tzw. programowanie żywieniowe. Zakłada ono, że niekorzystne czynniki środowiskowe występujące w okresie ciąży mogą stać się przyczyną nieodwracalnych zmian w funkcjonowaniu poszczególnych narządów.
Programowanie żywieniowe. Dlaczego to takie ważne?
Dzieci, które przy narodzinach miały niską masę urodzeniową, w późniejszym okresie życia mogą mieć tendencję do nadwagi i otyłości oraz posiadać zbyt wysoką masę ciała w stosunku do wieku. W dorosłym życiu są z kolei w większym stopniu narażone na rozwój chorób sercowo-naczyniowych, hiperlipidemii oraz cukrzycy typu 2 w porównaniu do dzieci, które przy narodzinach miały prawidłową wagę. Z tego względu, odżywianie w ciąży zyskuje jeszcze większe znaczenie dla zdrowia maluszka zarówno w najwcześniejszych etapach jego rozwoju, jak również wtedy, gdy dorośnie.
Jak zadbać o zdrowie dziecka w przyszłości?
W trosce o prawidłowy rozwój oraz zdrowie dziecka w przyszłych latach, już na etapie ciąży powinnaś pamiętać o fundamentalnych zasadach prawidłowego odżywiania:
Odpowiednia kaloryczność posiłków.
Organizm kobiety podczas ciąży ma zwiększone zapotrzebowanie na energię oraz składniki odżywcze. Już w okresie planowania ciąży warto, abyś przyjrzała się swojej diecie, spożywanym produktom oraz ich kaloryczności. Dieta przyszłej mamy powinna być zróżnicowana, pełnowartościowa i prawidłowo zbilansowana, tak aby w całości zaspokoić potrzeby jej, jak również rozwijającego się płodu. Odpowiednia kaloryczność diety jest ważna również w celu zgromadzenia zapasów, które będą potrzebne w okresie laktacji.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące sposobu żywienia w ciąży i chcesz wykluczyć ewentualne błędy żywieniowe, zasięgnij rady dietetyka. Pomoże on dobrać odpowiednią kaloryczność diety na podstawie wieku ciąży oraz Twojego BMI przed koncepcją. Pamiętaj również o kontrolowaniu przyrostu masy ciała, w czym pomocne są ogólnodostępne normy.
Suplementacja.
Konieczność przyjmowania suplementów lekarz może określić na podstawie wyników badań. Dopasowana do potrzeb organizmu suplementacja ma istotne znaczenie w celu zapobiegania niedoborom, które mogłyby prowadzić do wad wrodzonych cewy nerwowej, niedokrwistości oraz zaburzeń ciśnienia. W zależności od wyników badań, konieczne może być przyjmowanie folianów, żelaza, witaminy D, kwasów tłuszczowych DHA lub innych składników, które mają fundamentalne znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka w okresie życia płodowego.
Bezpieczeństwo żywności.
Jako przyszła mama, masz pełne prawo być szczególnie ostrożna w kwestii produktów spożywczych! Podczas ciąży, ważne jest spożywanie żywności pełnowartościowej, nieprzetworzonej oraz bezpiecznej. W diecie kobiety ciężarnej nie są zalecane produkty niepasteryzowane, surowe, niedogotowane, niedopieczone, niepewnego pochodzenia oraz nieświeże.
Godziny oraz ilość posiłków.
Podstawą Twojej diety powinno być 5 posiłków dziennie, przy czym posiłkiem jest zarówno obiad, jak i zjedzone na przekąskę jabłko, garść bakalii czy kilka sztuk migdałów. Trzymaj się zasady, że w ciąży należy jeść dla dwojga, a nie za dwoje! Pory spożycia posiłków dostosuj do swojego trybu dnia. Śniadanie najlepiej spożyć najpóźniej godzinę od przebudzenia się, natomiast kolację nie później niż 2-3 godziny przed położeniem się do snu.
Wybór produktów.
Podczas ciąży, zasady zdrowego żywienia nabierają dodatkowego znaczenia. W tym okresie powinnaś zachować umiar w spożywaniu soli, tłuszczu oraz cukru. Pamiętaj również o tym, aby codzienna dieta była urozmaicona i bogata w składniki odżywcze. Konieczne jest również odpowiednie nawodnienie. W ten sposób nie tylko oczyścisz organizm, ale też unikniesz obrzęków, które są utrapieniem dla wielu kobiet w ciąży.
Wyeliminuj ze swojej diety żywność przetworzoną, alkohol oraz kofeinę. Staraj się unikać przejadania oraz spożywania ciężkostrawnych potraw, które zawierają duże ilości tłuszczów i węglowodanów. Są to np. tłuste sery, wędliny, ryby w oleju, słodycze oraz białe pieczywo. Doskonałym zamiennikiem dla słodyczy są świeże lub suszone owoce.
Pamiętaj, aby w okresie ciąży absolutnie nie stosować diet odchudzających i eliminacyjnych, z wyjątkiem sytuacji, kiedy takie będzie zalecenie lekarza. Zarówno ciąża, jak i okres laktacji nie są właściwym czasem na odchudzanie. Dobrą informacją jest natomiast fakt, że wiele kobiet szybko traci nadprogramowe kilogramy podczas karmienia dziecka. W okresie tym znacznie rośnie zapotrzebowanie na energię, którą organizm pobiera z zapasów zgromadzonych podczas ciąży. To pozwala w krótkim czasie wrócić do sylwetki sprzed ciąży!
