Kwas foliowy, czyli witamina B9 (a nie jak często mylnie się podaje witamina B12) jest unikalnym organicznym związkiem chemicznym. Jego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa „folium”, które w dosłownym tłumaczeniu oznacza „liść”. Niewątpliwie jest to jedna z najbardziej trafnych nazw, ponieważ największe źródło kwasu foliowego znajdziemy właśnie w warzywach liściastych.
Kwas foliowy w ciąży
Kiedy mówimy o kwasie foliowym, praktycznie natychmiast myślimy o kobietach w ciąży.
Mamy wysoką świadomość tego, jak ważny jest ten pierwiastek dla prawidłowego przebiegu ciąży szczególnie w jej początkowym etapie (I trymestrze). Niedobór kwasu foliowego u ciężarnej może skutkować poważnymi wadami cewy nerwowej u nienarodzonego jeszcze dziecka. Warto więc pamiętać o suplementacji kwasu foliowego nie tylko na początku ciąży, ale i ciążę planując.
Ważny także w diecie dorosłych
Witamina B9 jest w dużej mierze odpowiedzialna za nasze dobre samopoczucie i nastrój. Aż 40% badanych chorych na depresję ma niedobory kwasu foliowego. Jednak zakres jego działania w naszym organizmie jest o wiele większy. Wspomaga pracę mózgu i procesy pamięciowe. Poprawia funkcjonowanie żołądka, wątroby i jelit. Przyczynia się jednocześnie do zapobiegania powstawaniu nowotworów np. jelita grubego.
Ponadto witamina B9 reguluje tworzenie i późniejsze dojrzewanie tak ważnych dla każdego czerwonych krwinek. Niedobory kwasu foliowego dotykają wielu osób, które często nawet nie zdają sobie z tego sprawy. Istnieją jednak grupy podwyższonego ryzyka, należą do nich np. osoby w podeszłym wieku, kobiety ciężarne oraz karmiące piersią, młodzież w wieku dojrzewania oraz osoby nadużywające alkoholu.
Konsekwencje niedoboru witaminy B9
Mogą być bardzo poważne. U dzieci mogą powodować zahamowanie wzrostu. U wszystkich mogą skutkować problemami z pamięcią i koncentracją, niepokojem, ciągłym zmęczeniem oraz bezsennością. Co więcej, jeśli cierpimy na zaburzenia trawienia, częste bóle głowy czy kołatanie serca to także powinniśmy zbadać u siebie poziom kwasu foliowego.
Gdzie szukać witaminy B9?
Poza oczywistym źródłem, jakim jest suplementacja, odpowiedź zasadniczo jest dość prosta. Znajdziemy ją w warzywach liściastych takich jak szpinak, kalafior, brokuł, sałata, kapusta, brukselka. W nasionach roślin strączkowych takich jak soja, bób czy zielony groszek. Ponadto w mniejszych ilościach kwas foliowy znajdziemy także w bananach, pomidorach, burakach, otrębach pszennych, jajach, drożdżach oraz orzechach. Należy w tym miejscu wspomnieć, że foliany zawarte w warzywach są bardzo wrażliwe na obróbkę cieplną taką jak smażenie, pieczenie czy gotowanie. Te procesy znacząco obniżają zawartość witaminy B9 w produktach. Warto więc warzywa oraz owoce jeść na surowo by nie tracić cennych składników.
Przedawkowanie kwasu foliowego.
Pamiętajmy, jednak że zgodnie ze starą zasadą „wszystko w nadmiarze szkodzi” także i kwas foliowy możemy przedawkować. Nie stanie się tak raczej z racji spożywanych produktów. Musimy natomiast uważać z suplementacją. Zanim po nią sięgniemy, warto skonsultować sprawę z lekarzem i zbadać poziom kwasu foliowego w naszym organizmie. Nadmiar witaminy B9 może manifestować się zaburzeniami żołądkowo -jelitowymi, ale także reakcjami alergicznymi jak wysypki i swędzenie skóry.
