Wielu z nas sięga po wodę gazowaną, gdy chcemy szybko ugasić pragnienie lub poczuć lekkie orzeźwienie. Pytanie jednak powraca regularnie: czy woda gazowana jest zdrowa, czy raczej może szkodzić? Badania i obserwacje wskazują, że dla większości osób jest całkowicie bezpieczna, a jej negatywny wizerunek wynika głównie z mylenia jej ze słodzonymi napojami gazowanymi. Mimo to istnieją konkretne przeciwwskazania zdrowotne, o których warto wiedzieć.

Czym się różni woda gazowana od niegazowanej?

Podstawowa różnica pomiędzy wodą gazowaną a niegazowaną polega na obecności dwutlenku węgla (CO₂). To właśnie on odpowiada za charakterystyczne bąbelki, lekko kwaśny smak i uczucie orzeźwienia.

Woda gazowana powstaje przez wysycenie pod ciśnieniem wody mineralnej lub źródlanej dwutlenkiem węgla. W efekcie powstaje kwas węglowy (H₂CO₃), który nadaje wodzie nieco niższe pH, ale w ilościach obecnych w napoju nie stanowi zagrożenia dla zdrowia.

Woda niegazowana natomiast nie zawiera CO₂ i może być zarówno źródlana, jak i mineralna. Różni się składem mineralnym od bardzo niskozmineralizowanych (poniżej 50 mg/l) po wysokozmineralizowane (powyżej 1500 mg/l).

Czy gaz dodawany do wody jest szkodliwy?

Dwutlenek węgla w wodzie gazowanej jest całkowicie bezpieczny. Nie jest to składnik toksyczny ani konserwant w tradycyjnym znaczeniu. Co więcej, CO₂ ma właściwości bakteriostatyczne, czyli ogranicza rozwój drobnoustrojów. Dzięki temu woda gazowana jest często bezpieczniejsza pod względem mikrobiologicznym niż woda niegazowana.

Dodatkowo, gaz w pewnym stopniu stymuluje wydzielanie soków żołądkowych, co może wspierać procesy trawienne u osób z niedokwaśnością.

Różne stopnie nasycenia gazem

Nie każda woda gazowana ma tę samą ilość dwutlenku węgla. Wyróżniamy trzy podstawowe stopnie nasycenia:

  • niskonasycone – do 1500 mg CO₂/l,

  • średnionasycone – 1500–4000 mg CO₂/l,

  • wysokonasycone – powyżej 4000 mg CO₂/l.

Wody o niższym stopniu nasycenia są łagodniejsze dla żołądka i najlepiej sprawdzają się do codziennego spożycia, zwłaszcza podczas posiłków.

Czy woda gazowana nawadnia organizm?

Mimo że wokół tego tematu narosło wiele mitów, woda gazowana nawadnia organizm równie skutecznie jak niegazowana. Dwutlenek węgla nie wpływa na zdolność wchłaniania płynów.

Co więcej, wiele osób chętniej sięga po wodę z bąbelkami, ponieważ jej lekko kwaśny smak i uczucie orzeźwienia sprawiają, że pijemy jej więcej. To może poprawiać ogólny poziom nawodnienia, o ile oczywiście wybieramy wersję bez dodatków smakowych, cukru i sodu.

Co woda gazowana robi lepiej od niegazowanej?

Woda gazowana ma kilka zalet, które mogą przemawiać na jej korzyść:

  • lepiej gasi pragnienie, dzięki efektowi chłodzenia i drażnienia kubków smakowych;

  • może wspomagać trawienie, pobudzając wydzielanie kwasu solnego;

  • ułatwia usuwanie resztek pokarmowych z przewodu pokarmowego;

  • wywołuje uczucie sytości, co bywa pomocne w diecie redukcyjnej.

Efekt ten potwierdziły m.in. badania Cuomo i wsp., w których osoby pijące wodę gazowaną odczuwały mniejszą częstość zaparć i dyskomfortu trawiennego.

Zatem woda gazowana jest zdrowa czy szkodliwa?

W świetle obecnych dowodów naukowych woda gazowana jest zdrowa dla większości ludzi. Nie niszczy szkliwa, nie pogarsza kondycji kości i nie wpływa negatywnie na metabolizm. Jednocześnie nie jest wskazana przy niektórych dolegliwościach układu pokarmowego, głównie refluksie, wrzodach czy zespole jelita drażliwego.

To, czy woda gazowana będzie dla Ciebie odpowiednia, zależy więc przede wszystkim od indywidualnej tolerancji przewodu pokarmowego.

Ewentualne problemy zdrowotne wynikające z picia wody gazowanej

U części populacji nadmiar dwutlenku węgla może powodować uczucie pełności, wzdęcia lub odbijania. Dzieje się tak, gdy gaz zatrzymuje się w górnej części żołądka i zwiększa jego objętość.

Woda gazowana nie jest zalecana dla osób z chorobami gardła i strun głosowych, ponieważ CO₂ może delikatnie podrażniać błonę śluzową. Z tego powodu nie powinno się jej także podawać małym dzieciom ich układ pokarmowy i oddechowy jest bardziej wrażliwy.

Nie zaleca się również popijania leków wodą gazowaną, ponieważ kwas węglowy może wpływać na ich rozpuszczanie.

Czy gazowana woda tuczy?

Czysta woda gazowana nie dostarcza kalorii, więc nie powoduje tycia. Mylenie jej z napojami gazowanymi, które zawierają cukier i syropy, doprowadziło do błędnego przekonania, że woda gazowana tuczy.

W rzeczywistości to właśnie słodzone napoje gazowane są źródłem pustych kalorii, mogących prowadzić do przyrostu masy ciała, próchnicy i zaburzeń metabolicznych.

Czy woda gazowana jest dobra na odchudzanie?

W wielu przypadkach woda gazowana może wspierać proces odchudzania. Bąbelki zwiększają uczucie sytości, co może pomóc w ograniczeniu ilości spożywanych kalorii. W badaniach zauważono, że już 250 ml wody gazowanej może wywołać krótkotrwałe uczucie pełności żołądka.

Oczywiście sama woda nie spala tłuszczu, ale zwiększa komfort trawienia i kontrolę apetytu, co jest ważne w diecie redukcyjnej.

Ile pić wody dziennie?

Zapotrzebowanie na wodę zależy od wieku, masy ciała, aktywności fizycznej i temperatury otoczenia. Średnio zaleca się:

  • kobiety: ok. 2–2,5 l płynów dziennie,

  • mężczyźni: ok. 2,5–3 l płynów dziennie.

Woda gazowana może stanowić część tego bilansu, pod warunkiem że nie powoduje dyskomfortu trawiennego. W upalne dni lub przy wysiłku fizycznym warto sięgać po średnio- lub wysokozmineralizowaną wodę gazowaną, która uzupełni utracone elektrolity, zwłaszcza wapń, magnez i sód.