Dieta przy dnie moczanowej. Co warto włączyć do jadłospisu?

W przeszłości określano ją mianem „choroby ludzi bogatych”, ponieważ zapadali na nią głównie przedstawiciele zamożniejszej warstwy społecznej. W efekcie zmian cywilizacyjnych stała się powszechnie znaną dolegliwością, z którą boryka się coraz więcej osób. To właśnie dna moczanowa wiąże się z szeregiem nieprzyjemnych dolegliwości i bolesnych ataków. Dna moczanowa charakteryzuje się występowaniem nawracających stanów zapalnych stawów, którym towarzyszy ból, zaczerwienienie, wzrost temperatury i obrzęk. Przyczyną tej choroby jest wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi, którego nadmiar odkłada się w stawach, ścięgnach i otaczających je tkankach w postaci kryształków kwasu moczowego. Jak temu zapobiec? Jednym ze sposobów jest odpowiednia dieta. Sprawdź, co jeść przy dnie moczanowej, a jakich produktów lepiej unikać!

Co znajdziesz w artykule?

Jak powinna wyglądać dieta przy dnie moczanowej?

Dna moczanowa, zwana również jako podagra, to choroba przewlekła, która polega na odkładaniu się złogów kwasu moczowego w ścięgnach, stawach, więzadłach i nerkach. Zmiany chorobowe mogą zaatakować różne miejsca, jednak najczęściej jest to staw śródstopno-paliczkowy palucha. Pierwsze objawy są ściśle związane z miejscem występowania choroby. Podagra może współwystępować z cukrzycą, nadciśnieniem, otyłością lub wysokim poziomem cholesterolu. Warto mieć na uwadze, że dna moczanowa jest często efektem nieprawidłowych zmian metabolicznych, dlatego w profilaktyce i zapobieganiu nawrotów tej choroby niezwykle istotną kwestię stanowi odpowiednio zbilansowany jadłospis.

Podagra jest leczona farmakologicznie, jednak niebagatelną rolę w zahamowaniu objawów choroby pełni również zmiana stylu życia. Regularna aktywność fizyczna i pełnowartościowa dieta przy dnie moczanowej przeciwdziała gromadzeniu się kryształków w tkankach wewnętrznych, a w rezultacie powoduje zmniejszenie objawów i uporczywych dolegliwości. Jadłospis przy dnie moczanowej polega na zminimalizowaniu produktów zawierających puryny, czyli aromatycznych związków organicznych.

Dieta dny moczanowej powinna składać się z łagodnych w smaku posiłków. Zaleca się, aby potrawy przygotowywać za pomocą wybranych technik obróbki termicznej: gotowania, duszenia, pieczenia. Należy zrezygnować ze smażonych, pieczonych oraz smażonych tradycyjną metodą dań. Podstawą diety przy dnie moczanowej jest bilans makroskładników: białek, węglowodanów i tłuszczów oraz witamin i składników mineralnych. Jadłospis przy diecie moczanowej powinien zawierać więcej węglowodanów, a mniej tłuszczów. Dieta bogata w węglowodany wzmaga wydzielanie moczanów z moczem, a dieta obfitująca w tłuszcze prowadzi do wchłaniania zwrotnego moczanów w kanalikach. Aby mieć pewność, że posiłki będą zawierać wszystkie niezbędne makroskładniki, warto zadbać o ich prawidłowy rozkład. Jak wygląda to w praktyce? Przy prawidłowej masie ciała zaleca się, aby w diecie znalazło się od 15%-20% białka, 35% tłuszczy i od 50%-55% do węglowodanów.

Żywność klasyfikuje się na podstawie ilości wytwarzanego kwasu moczowego w porcji. Posiłki dzielimy na 3 grupy, w których wytwarza się:

  • mniej niż 50 mg kwasu moczowego (produkty z taką ilością powinny stanowić podstawę diety)
  • od 50 do 100 mg kwasu moczowego (produktów z taką ilością należy unikać, a, przy atakach dny moczanowej bezwzględnie pominąć)
  • powyżej 100 mg kwasu moczowego (produkty z taką ilością puryn należy całkowicie wyeliminować z diety).

Co jeść przy dnie moczanowej? Lista zalecanych produktów

Osoby borykające się z dną moczanową powinny pamiętać o kilku zasadach, które warto wcielić w życie. Podstawą jest regularność, dlatego posiłki powinny być spożywane w równych odstępach czasu – mniej więcej od 4 do 5 posiłków dziennie. Ostatnie danie powinno być zjedzone około 4 godziny przed snem, dzięki czemu kwas moczowy nie będzie się gromadzić w ciągu nocy.

Co jeść przy diecie moczanowej? Oto lista produktów, które powinny znaleźć się w lodówce osób borykających się z odkładaniem się kryształów kwasu moczowego w stawach:

  • owoce (z wyjątkiem rabarbaru) – to cenne źrodło witaminy C, kwasu foliowego i błonnika pokarmowego, które chronią przed rozwojem dny moczanowej. Warto mieć jednak na uwadze, ze owoce takie jak melon i banany powinny być spożywane w umiarkowanej ilości,
  • warzywa – zawierające szereg witamin z grupy B, polifenoli oraz składników mineralnych takich jak potas czy fosfor. Warzywa takie jak jak: dynia, zielona fasola, biała fasola, soczewica, czerwona kapusta, jarmuż powinny być spożywane w niewielkiej częstotliwości,
  • produkty mleczne o niskiej zawartości tłuszczu takie jak: mleko, serki wiejskie, jogurty naturalne, kefiry, maślanki, które stanowią grupę szczególnych produktów zalecanych w diecie osób chorych na dnę moczanową,
  • tłuszcze roślinne (orzechy włoskie, pestki słonecznika, oleje roślinne),
  • niskoprzetworzone produkty zbożowe (grube kasze, chleb razowy, makaron pełnoziarnisty),
  • chude mięso – najlepiej drobiowe.

Czego nie jeść przy dnie moczanowej? Lista produktów, które lepiej unikać

Aby uniknąć dokuczliwych dolegliwości i bolesnych ataków, należy zrezygnować z grupy produktów, która zaostrza chorobę. Do tego grona zalicza się:

  • tłuste i przetworzone mięso – wędliny, podroby, konserwy, galarety, wywary z mięsa i kości, dziczyzna,
  • tłuszcz zwierzęcy – smalec, słonina, masło,
  • owoce morza,
  • ryby (sardynki, szproty, śledzie, owoce morza, ryby wędzone, galarety, konserwy),
  • tłuste przetwory mleczne – ser biały, ser żółty, ser pleśniowy, ser topiony, mascarpone),
  • słodzone napoje,
  • w okresie nasilenia objawów należy zrezygnować również z warzyw takich jak: por, brukselka, nasiona roślin strączkowych czy szpinak.

Dieta przy dnie moczanowej opiera się na odpowiednim doborze produktów i wykluczeniu tych, które są bogate w związki purynowe. Warto pamiętać, że odpowiednia ilość białka, tłuszczów i węglowodanów w jadłospisie może przyczynić się do poprawy stanu zdrowia. Jedno jest pewne, regularna aktywność fizyczna plus odpowiednio ułożona dieta to klucz do dobrego samopoczucia!

Zapraszamy również do zapoznania się z artykułem: Właściwie dobrana dieta a dolegliwości zdrowotne, w którym znajduje się więcej informacji na temat wybranych jednostek chorobowych i kwestii doboru odpowiedniej diety.