Stres jest to stan organizmu, podczas którego czynniki stresogenne przeważają nad czynnikami obronnymi. Stres może być inicjowany przez wiele różnorodnych bodźców, wśród nich możemy wymieć: czynniki psychiczne, fizyczne i fizjologiczne.
Czy dieta ma związek ze stresem?
Pokarm, który spożywamy również może mieć wpływ na nasz stan psychiczny. Żywienie może pogłębiać stany depresyjne, jak i w drugą stronę stymulować do pobudzenia. W żywności również występują różne witaminy, składniki mineralne i inne składniki, które wpływają na naszą psychikę. Stres w sposób pośredni, jak i bezpośredni wpływa na powstawanie różnych chorób, w tym chorób układu krążenia, chorób układu pokarmowego. Stres może również przyczyniać do powstawania chorób nowotworowych, w tym np.: raka sutka.
Styl naszego życia, czyli nasze relacje z otaczającym światem mogą stymulować do powstawania chorób. Choroby, które powstały na skutek, specyficznych cech osobowościowych noszą nazwę chorób psychosomatycznych. Wszystkie emocje, które odczuwamy mają bezpośrednie przełożenie na naszą fizjologię, a także na funkcje biochemiczne i całe funkcjonowanie organizmu.
Gdy odczuwamy radość, smutek, euforię, wydzielają się specyficzne neuroprzekaźniki, hormony. Stany emocjonalne mogą powodować przyspieszenie akcji serca, wpływać na procesy trawienne, oddziaływać na układ odpornościowy. W skutek długotrwałego stresu nasilają się procesy kataboliczne, czyli procesy rozkładu. Może dochodzić do rozpadu wielu ważnych dla organizmu związków i struktur. W szczególności struktur białkowych i lipidowych.
Dieta a stres – jakie składniki pozytywnie wpływają na nasze samopoczucie?
Zatem nasuwa się pytanie? W jaki sposób żywność może wpływać na nasze stany emocjonalne? Otóż w żywności występuje wiele substancji psychoaktywnych. Już dawno zauważono zależność pomiędzy spożywaniem różnych produktów, a stanem psychicznym.
Jednym z najbardziej oczywistych przykładów jest wpływ kawy na organizm człowieka. Także kakao, które zawiera teobrominę i herbata, która zawiera teinę wpływają na nasz stan psychiczny w sposób podobny do kawy. Spożywanie produktów, które zawierają kofeinę zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Alzhaimera.
Wśród składników odżywczych, które wpływają na stany emocjonalne można zaliczyć: węglowodany, białko, które jest bogate w aminokwas tryptofan, tyrozynę, witaminy B1, B6, B12, Witaminy antyoksydacyjne takie A, C, E, beta karoten, flawonoidy, magnez, selen, cynk, miedź i mangan.
Węglowodany szczególnie te, które powodują szybki wzrost poziomu glukozy we krwi, powodują wydzielanie endorfin. Związki te wpływają na to, że jesteśmy bardziej optymistycznie nastawieni do życia.
Serotonina powstaje z aminokwasu tryptofanu. Aminokwas ten możemy znaleźć w nabiale, produktach drobiowych, rybach, a także bananach i suszonych daktylach. Prawidłowy poziom serotoniny we krwi wpływa na to, że mamy mniejszą tendencję do smutku i przygnębienia.
Witamina B1 zwiększa aktywność neuroprzekaźnika acetylocholiny, przez co wpływa na prawidłowe działanie układu nerwowego. Witamina B12 uczestniczy w tworzeniu się otoczki mielinowej wokół włókien nerwowych, przez co możliwe staje się przewodzenie impulsów nerwowych. Witamina B12 występuje jedynie w świecie zwierzęcym, głownie w mięsie, a także w jajach i przetworach mlecznych.
Witamina B6 zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona, a także uczestniczy w syntezie wyżej wymienionej serotoniny.
Witaminy antyoksydacyjne ochraniają struktury organizmu, które często są zbudowane są z składników o charakterze tłuszczowym. Wśród składników mineralnych, które wpływają na układ nerwowy, główny prym wiedzie magnez. Niedobór magnezu sprzyja depresji. Pierwiastek ten wpływa również na zmniejszenie napięcia naszych mięśni, powodując rozluźnienie.
Ochrona organizmu przed negatywnymi skutkami stresu powinna opierać się na dostarczeniu wyżej wymienionych składników. Do diety można włączyć rośliny, które są źródłem składników o działaniu uspokajającym, antyoksydacyjnym.
